Boekrecensie: De nieuwe wereldorde (Rob de Wijk)

Kijk, dit is nu een boek waar je echt wat van opsteekt. Rob de Wijk kan de dingen zo duidelijk uitleggen dat het is alsof je het altijd al hebt geweten. Daardoor vergeet je hoe informatief dit boek is. Als je één boek over de opkomst van China zou moeten lezen, dan wat mij betreft De nieuwe wereldorde – met als veelzeggende ondertitel: Hoe China sluipenderwijs de macht overneemt. 

De Wijk behandelt achtereenvolgens: ‘De sloop van de westerse wereldorde’, ‘De opkomst van China’ en dan ‘De Chinese wereldorde’. Elk deel is zeer de moeite waard, maar het derde deel vond ik het interessantst. Erg knap hoe De Wijk in dit deel op basis van alle bevindingen uit deel 1 en 2 een zeer overtuigend, samenhangend toekomstbeeld weet te schetsen. Hij schetst 8 grote veranderingen die kunnen plaatsvinden als China uitgroeit tot een grootmacht die zich kan meten met de VS (en, wie weet, Europa). 

De belangrijkste verandering is denk ik nummer 2: “De internationale betrekkingen zullen vaker een transactioneel karakter krijgen. Het beginsel van ‘voor wat hoort wat’ zal, sterker dan nu, de internationale betrekkingen gaan domineren. De Nieuwe Zijderoute levert een kijkje in de toekomst. Er wordt bijvoorbeeld geïnvesteerd in infrastructuur die, zo benadrukken de Chinese leiders, een economische win-winsituatie moet opleveren. Impliciet vraagt China tevens om steun voor zijn beleid ten aanzien van de hereniging met de Zuid-Chinese Zee, Taiwan en de Senkaku-eilanden, en bijvoorbeeld het tegengaan van veroordelingen door de Verenigde Naties van het Chinese mensenrechtenbeleid. Hebben landen zich te diep in de schulden gestoken, dan zal China daarvoor een aanzienlijke prijs bedingen, zoals het gebruik van havens voor militaire doeleinden. Dat overkwam Sri Lanka. Zo wordt op goedkope wijze de geopolitieke footprint van China uitgebreid. Uiteindelijk betekent dit dat China zich dus niet altijd afzijdig zal houden van de interne aangelegenheden van een land.”