De slag om Europa (Na de mislukte top)

Wie gaat de komende slag om Europa winnen?

Deze keer hebben we met een wel zeer arglistige vijand te maken. In grootheidswaanzin doet hij niet onder voor Caesar, Napoleon, Hitler en al die andere zelfbenoemde ‘masters of the universe’ die in vroegere tijden over Europa zijn heengegaan. Maar bij hen wist je als eenvoudige Europeaan tenminste waar je aan toe was. Het waren onaangename mannen die liever gevreesd waren dan geliefd, die hun wil hardhandig aan ons op opdrongen, voor wie de vrede altijd gewapend was en de oorlog een voortzetting van de politiek met andere middelen. Onprettig, maar niet onduidelijk.

De bankier is moeilijker grijpbaar. Waar vroegere machthebbers wanstaltige gebouwen lieten optrekken, zichzelf door broodschilders lieten vereeuwigen en door de massa lieten toejuichen, is de bankier zo goed als onzichtbaar. Hij sponsort zo nu en dan een operettevoorstelling of een tentoonstelling maar zijn ‘profile’ is zo ‘low’ als de rente in de jaren negentig.

De familie Rothschild heeft ik weet niet hoeveel oorlogen gefinancierd, maar zij richtten geen standbeelden voor zichzelf op, dat waren de generaals en andere marionetten op wie zij hun geld hadden ingezet. Goldman Sachs schijnt het machtigste bedrijf ter wereld te zijn, maar waar de ouderwetse machthebbers schreven over hun Kampf of hun strijd tegen de Galliërs, hullen deze machthebbers zich in stilzwijgen. Deze vijand is moeilijk kenbaar. Hij oogt als een aimabele oom, maar is in staat om een fragmentatiebom in je achtertuin te planten (‘een systeembank’ noemt hij dat dan vergoelijkend).

“Ken uw vijand en u zult niet verslagen worden”, zegt de Chinese proto-polemoloog Sun Tzu. Dat wordt deze keer wel erg moeilijk. Toch is er hoop voor ons verzetsstrijders. Juist omdat de bankiers zich zo moeilijk laten kennen, juist omdat ze zich zo op de achtergrond houden. Dat is hun kracht maar ook – mogen we hopen – hun zwakte. Want in tegenstelling tot de ouderwetse dictator annex schreeuwlelijk mist de bankier (al dan niet gefundeerde) visies, idealen en gedachten en dus overredingskracht. Waar geloven ze in? Wat willen ze van ons? Ik zou het niet weten. Hun vorige opperbevelhebber Greenspan geloofde in het neo-liberalisme, maar daar hoor je ze nu niet meer over. En naar wie niets zegt, wordt niet geluisterd. Macht hebben ze, de stille bankiers, gezag niet. Ze kunnen Europa tot aan de rand van de afgrond brengen, maar hun intellectuele invloed is nul komma nul.

Daar moeten we ons voordeel toch mee kunnen doen?