Een nieuwe vershrekking (Op naar deel 1001)

Een nieuwe vershrekking (Op naar deel 1001)

Het is niet anders: de menselijke fantasie is beperkt, er is slechts een beperkt aantal verhalen, de schatkamers van de verbeelding raken uitgeput. Nieuwe films lijken op oude films, niets aan te doen. Niets op tegen ook. De meeste mensen geven de voorkeur aan een variant op een film die ze al kennen boven iets compleet nieuws. En waarom zou je als filmmaker niet op die behoudzucht van het publiek inspelen?

Een film is al duur genoeg. Als je kunt besparen op marketingkosten (en dat doe je als je een sequel of prequel of hoe het ook mag heten maakt: de voorgaande films dragen bij aan de verkoop van de vervolgen), dan ben je des te eerder uit de kosten. En dat moet toch wel het streven zijn als je een film maakt: er zijn zo veel partijen bij betrokken, dat een verliesmaken een misdaad is. Als je winst onbelangrijk vindt, kun je beter een slechtverkopend boek gaan schrijven: daarmee ruïneer je tenminste hooguit je eigen leven, zonder tientallen medewerkers en andere betrokkenen in je val mee te slepen.

Een probleem voor de commercieel ingestelde filmmaker is alleen dat hij zijn gebrek aan originaliteit moet verhullen. Mensen willen voor zichzelf en voor elkaar niet weten dat ze op safe spelen, ze willen niet het gevoel hebben dat ze worden uitgemolken. Wie gaat er nou naar een vervolg dat precies identiek is aan het origineel? Men wil oude wijn in nieuwe zakken, geen oude wijn in oude zakken: iets nieuws, maar niet te. Een formulefilm, maar dan wel met voldoende verrassingen.

Voor de filmmaker is het dus de kunst het midden te vinden tussen een domme invuloefening en een originele flop. En dat is moeilijk, zo kunnen we opmaken uit de recensies van de nieuwe Shrek-film. De recensenten zijn vrijwel unaniem in hun oordeel: de ingrediënten die de vorige twee delen zo sterk maakten zijn weer aanwezig, maar meer dan een amusante film is het niet geworden. Te voorspelbaar, te braaf, te veel herhaling, te weinig experiment. De formule – een sprookje dat grotendeels een parodie is op bestaande sprookjes – begint sleets te raken. ‘De magie begint uigewerkt te raken’ en ‘Wel aardig voor kinderen’ zijn nog twee van de mildste kritieken.

Hoe moet het verder in Shrek 4 en 5, de twee delen die nog volgen? Hoe een vervolg op dit minder geslaagde vervolg te breien? Ik ben gelukkig geen filmmaker, maar als ik het wel was, zou ik kiezen voor verruwing. Met een film die een parodie op de Oosterse sprookjes vormt, bijvoorbeeld. Wat te denken van een vershrekking van het overbekende sprookje van Aladin en de wonderlamp (wat een geluk dat Disney dat ook heeft verfilmd, die film kan dan weer worden bespot)? Misschien met verwijzingen naar de huidige toestand in de wereld? Met rovers annex terroristen? Met gesluierde vrouwen die aantrekkelijke ogers blijken te zijn? Met – in de Nederlandse versie – de stem van wijlen Pim Fortuyn als de geest in de fles? Met de stem van Geert Wilders als boze tovenaar?

Een film in elk geval die niet meer de schijnwereld van sprookjes belachelijk maakt, maar een film die de werkelijke wereld op de hak neemt. Geen film die blijft steken in een sprookje over sprookjes, maar een sprookje over de werkelijkheid. Shrek in the real world, een vershrekking van de dagelijkse verschrikkingen.

Deel:

Geef een reactie