Etenswaardigheden (Tegen accijnzen op fastfood)

Nooit gedacht, maar het is toch echt waar volgens worldometers, een site met real-time statistieken: ondervoeding is een minder ernstig probleem dan overvoeding. Nou ja, zo mag je dat misschien niet zeggen, maar het is een feit: ‘slechts’ 1 miljard van de 6,7 miljard mensen is ondervoed, terwijl ruim 1,1 miljard lijdt aan overgewicht. En waar ondervoeding vooral iets is waar de betrokkenen zelf onder lijden, is overvoeding een breed maatschappelijk probleem – overvoede mensen doen een bovengemiddeld beroep op schaarse ruimte in het vliegtuig, belasten het milieu, noem maar op.

In Nederland is 15 procent van de kinderen te dik en lijden er 40.000 kinderen aan obesitas. Dat belooft wat voor de toekomst. Niet alleen vergroot overgewicht de kans op hart- en vaatziekten, maar ook op tal van andere aandoeningen zoals diabetes, galstenen en slaapproblemen. Artsen waarschuwen al jaren voor de levensgevaarlijke gevolgen van het groeiende overgewicht onder de Nederlandse bevolking.

Toch is er vrij weinig aandacht voor overvoeding, beleidsmakers en opinieleiders hebben er in elk geval minder oog voor dan voor ondervoeding. Wat vreemd is, te meer daar de twee nogal eens een zelfde oorzaak hebben: armoede. Lees: te weinig geld om goede, gezonde voeding te kopen. Extreme armoede (de armoede van armen in arme landen) leidt tot ondervoeding, niet zo extreme armoede (in rijke landen) leidt tot een dieet met te veel fastfood.

In beide gevallen kan verhoging van het welvaartspeil van de patiënt het leed wellicht verzachten. In arme landen: meer geld om überhaupt eten te kunnen kopen. In rijke landen: meer geld om gezonder te kunnen eten – maar dan weer niet zo veel dat er gevaar bestaat op anorexia (een welvaartsziekte, immers, het gevolg van een zelfkastijding die alleen de allerrijksten zich kunnen veroorloven: te weinig welvaart leidt tot ondervoeding, maar te veel ook).

De overheden in rijke landen die overgewicht willen tegengaan, zouden dus meer geld kunnen vrijmaken voor de arme burgers. Maar hoe dit geld aan te wenden? De laatste tijd is er veel te doen over een accijns op fastfood. Zit iets in: de risicogroep heeft al niet veel geld, door ongezond voedsel duurder te maken, gaan ze er misschien minder van eten. Maar zolang gezond eten nog altijd duurder is, zullen dit soort ontmoedigingsmaatregelen hun doel voorbijschieten. Gezond eten goedkoper maken (via subsidies bijvoorbeeld), lijkt verstandiger. Zeker als het gaat om gezond eten dat net zo lekker is als fastfood 😉