Hoe goed is The Great Hack?

Hoe goed is The Great Hack?

De nieuwe Netflix-documentaire The Great Hack is juichend onthaald als ‘essential viewing for the privacy complacent‘ , ‘the most important doc this year‘  en een ‘must see documentary‘ . Is The Great Hack werkelijk zo goed? Ja en nee. Vooral nee.

Er valt veel aan te merken op The Great Hack.

Om te beginnen biedt The Great Hack biedt niet echt iets nieuws. Alles van belang dat in de documentaire ter sprake komt, is elders al behandeld. De documentaire vertelt het verhaal over hoe Cambridge Analytica langs slinkse wegen via Facebook verkregen persoongegevens gebruikte om nep-nieuws onder (vooral) zwevende kiezers te verspreidden om ze over te halen om op Trump te stemmen. Hier en daar neigt de documentaire zelf naar nep-nieuws. Zo wordt gesuggereerd dat Cambridge Analytica z’n diensten ook aan de Brexit-campagne zou hebben verleend, wat allerminst bewezen is.

Ook hebben de documentairemakers een paar merkwaardige inhoudelijke keuzes gemaakt.

Zo lijkt de documentaire aanvankelijk sterk te leunen op de getuigenis van klokkenluider Christopher Wylie. Gaandeweg verdwijnt hij echter uit het zicht. Omdat hij te kort bij Cambridge Analytica zou hebben gewerkt om te weten hoe de Amerikaanse verkiezingen zouden zijn gemanipuleerd? Omdat hij niet mee wilde werken aan de documentaire? Het wordt niet duidelijk.

Zijn rol wordt gaandeweg overgenomen door de niet bijster sympathieke oud-Cambridge Analytica-medewerker Brittany Kaiser, die zich uitgebreid laat interviewen, maar weinig te melden heeft. Of het moest zijn dat ze een ontmoeting heeft gehad met Julian Assange van WikiLeaks nadat deze mailtjes van Hillary Clinton na een Russische hack in handen had gekregen en dat ze wat bitcoins had overgemaakt naar WikiLeaks – maar volgens haar zonder die mailtjes te hebben ingezien. Kaiser kun je bezwaarlijk een klokkenluider, daarvoor is haar getuigenis te mager. Interessant is ze wel: iemand die tot inkeer is gekomen, nadat ze met eigen ogen heeft gezien hoe data als wapen kunnen worden ingezet voor propagandadoeleinden.

Ook kun je je afvragen of het wel zo’n goed idee was van de documentairemakers om zich te concentreren op Cambridge Analytica. Dat bedrijf heeft zich flink misdragen, zeker. Het werkte met data waarvan veel gebruikers niet wisten dat ze deze hadden afgestaan, zelfs nadat het van Facebook te verstaan had gekregen dat dit niet meer mocht.

Maar is de opperschurk in de hele affaire niet eerder Facebook dan Cambridge Analytica? Tenslotte heeft Facebook jarenlang toegestaan dat apps profielpagina’s van gebruikers en hun vrienden en allerlei persoonsgegevens stalen, zonder dat ze dit merkten en zonder dat ze enig idee hadden wat er vervolgens met de ontfutselde informatie gebeurde. Ook heeft Facebook zich te vaak als een kritiekloos doorgeefluik opgesteld voor allerlei informatie. Facebook is in wezen een soort online krant – waarom heeft het dan geen goede ‘factcheckers’, die nepnieuws kunnen weren? Waarom heeft het, op z’n minst, niet een duidelijker scheiding tussen berichten die betaald zijn (reclame, politieke propaganda) en berichten die gebruikers kosteloos plaatsen? The Great Hack laat een stuntelende Mark Zuckerberg in het Amerikaanse parlement zien, meer niet. Dat Cambridge Analytica vooral gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheden die Facebook bood wordt onvoldoende uitgewerkt.

Valt er dan niets goeds over The Great Hack te zeggen? Zeker wel. Voor wie de afgelopen jaren de Cambridge Analytica-affaire niet heeft gevolgd in de krant en/of zich in het geheel niet heeft verdiept in privacyvraagstukken, is de documentaire waarschijnlijk een ‘eye-opener’. Ook wat waard.

Beeld: https://www.flickr.com/photos/g4ll4is/8926997166

Deel:

Geef een reactie