Relatieschade (Geld en vrienden)

Het moet een maand geleden zijn geweest dat ik een voormalige vriend zag zwalken over de Overtoom. En het moet meer dan een half jaar geleden zijn dat hij me bezwoer dat hij me binnen twee weken zou terugbetalen. En al weer meer dan een jaar geleden dat ik hem 4.550 euro leende.

Sukkel, zegt iedereen, nooit geld uitlenen aan vrienden, zo raak je ze kwijt. Iedereen heeft gelijk, maar merkwaardig is het wel. Want, zou je zeggen, juist van een vriend kun je het wel lijden dat hij niet terugbetaalt; juist een vriend gun je die lullige euro’s wel. Bij een wildvreemde neem je een zakelijke houding in (betalen, anders…), bij een vriend stel je je veel inschikkelijker op. Hou maar, kan mij het schelen, jij hebt het kennelijk nodig, ik eet er geen boterham minder om als jij mij niet terugbetaalt, zie maar wanneer het je uitkomt – zo’n houding. Maar nee, zo werkt het niet, juist niet.

Sterker nog, hoe beter de vriendschap, hoe erger de relatieschade. Natuurlijk, andere zaken spelen ook een rol. Denk aan de omvang van het leenbedrag (vijftig euro scheld je makkelijker kwijt dan vijfduizend) en de looptijd van de lening (naarmate iemand langer draalt met terugbetalen, trekt hij een zwaarder wissel op de vriendschap). Maar de betekenis daarvan is beperkt. Want wat is nu vijfduizend euro? Een maand of wat werk – dat heb je toch wel over voor een vriend? En de renteinkomsten die je derft omdat iemand draalt met terugbetalen, die stellen helemaal niets voor. Het allerbelangrijkste is toch de kwaliteit van de vriendschap. Hoe beter de vriend, hoe gevaarlijker het is geld uit te lenen.

Waarom de verstandhouding eronder lijdt als juist een vriend geld van je leent en niet terugbetaalt? Misschien heeft het ermee te maken dat je juist van je vrienden de hoogste verwachtingen hebt. En als zij je teleurstellen, komt dat dubbel zo hard aan.

In dat geval is de moraal van dit verhaal: heb je vrienden lief, maar geef je niet te zeer aan die liefde over. Je zou eens teleurgesteld kunnen worden. Behandel je vrienden niet te veel als vrienden, voor je het weet gaat dat ten koste van jullie vriendschap.