Slaagangst (Ik blijf er liever in)
Als zelfstandig ondernemer merk je vaak dat alles veel meer tijd kost dan gepland. Je bent van nature optimistisch ingesteld, waardoor je al gauw te veel hooi op je vork neemt. Daar komt bij dat je sterk afhankelijk bent van allerlei zaken die je niet in de hand hebt, zoals de (vaak chaotische) agenda van klanten. Dit maakt het nog eens extra moeilijk om je tijd in te delen. Ook kun je niet zoals een ‘nine-to-fiver’ zomaar de deur achter je dicht trekken om thuis achter de kruimige aardappels te gaan zitten, althans niet zonder dat het direct in je portemonnee voelt. Dus werk je vaak over. Voor je het weet, gaat dit ten koste van je privé-leven.
Hoe kun je dit tegengaan? Vergis je niet, een op het eerste gezicht neutraal en betrekkelijk onschuldig onderwerp als ’time management’ heeft een existentiële lading. Hoe komt het namelijk dat je het zo druk hebt? Omdat je niet precies weet wat je met je leven wilt! Zo redeneren tenminste veel professionele adviseurs en schrijvers op het gebied van ’time management’. Soms komen ze aanzetten met een beroemd paradoxaal citaat van Voltaire: ‘Het spijt me dat deze brief wat lang is uitgevallen, ik had geen tijd om een korte te schrijven.’
En zo is het in het leven misschien ook wel: wie niet weet wat hij met zijn leven wil, waaiert alle kanten op. En dat slokt onnutte tijd op. Uiteraard kun je proberen om met een goed agendabeheer die tijd zo efficiënt mogelijk in te delen, om zo veel mogelijk te doen in de korte tijd die je ter beschikking staat. Maar is het niet veel beter om te streven naar meer effectiviteit en vooral zo veel mogelijk belangrijke dingen te doen? Als je weet wat prioriteit heeft in jouw leven, kun je ook prioriteiten stellen, zo is de redenering. Dat is dus een eerste stap: wat vind jij belangrijk in jouw leven? Als je tijd wilt besparen, leef dan bewust! En weer krijg je dan vaak een citaat opgedrongen, dit keer van Goethe: ‘In de beperking toont zich de meester.’
Op deze zienswijze valt wel wat af te dingen. Veel mensen vinden het juist fijn om wat aan te rommelen in hun leven. Het idee alleen al dat ze zichzelf beperkingen moeten opleggen werkt benauwend. Of misschien zijn ze wel bang voor succes, en lijden ze aan wat ik slaagangst noem – de angst voor applaus, voor roem, voor rijkdom (niet te verwarren met de alombekende ‘faalangst’, al lijken de symptomen bedrieglijk veel op elkaar. Wie aan faalangst, verkiest de anonimiteit omdat hij bang is afgewezen te worden. Hij is een gemankeerde streber. Wie aan slaagangst lijdt, zoekt de marge op omdat het daar nu eenmaal prettig toeven is).
Slaagangst – daarover had dit stukje eigenlijk moeten gaan slaagangst. Maar ik had geen tijd om het te schrijven. En misschien was ik ook wel bang dat het te goed zou worden.