The Great Inspirator (Bij de dood van Ronald Reagan)
“Onder het motto ‘van de doden niks dan goeds’ staat momenteel teletekst bol van de ‘staatsman’ Ronald Reagan. Hij die de wereld veranderde door een verdrag met de Sovjets te tekenen en ons behoedde voor het communisme”, schrijft abonnee Eric J. Al die lof is niet terecht, meent hij en hij waarschuwt voor ‘geschiedvervalsing’: “Het getuigt van een ongelofelijke arrogantie om te verkondigen dat Reagan de Sovjets op de knieën dwong, het was eerder andersom. Reagan zocht de confrontatie, en werd hierin gesaboteerd door Gorbatsjov.”
Zou kunnen. En toch… toch was Reagan een groot leider, bedenk ik me, terwijl ik zijn begrafenis op televisie volg.
Misschien was hij niet de intelligentste president die de VS hebben gehad. (Dat was vermoedelijk Richard Nixon. (Wat weten wij er eigenlijk van?) Hij schijnt niet te hebben uitgemunt door ijver of daadkracht. (Eerder het tegendeel, hij knapte graag een uiltje tijdens vergaderingen en liet belangrijke beslissingen over aan z’n naaste medewerkers). Hij gold als ‘great communicator’, maar zonder autocue en souffleur was hij nergens. (Zelfs met souffleur Nancy – ‘Feed them anecdotes’ – Reagan naast hem kwam er nog wel eens wartaal uit).
Maar zoals iedere werkelijk grote leider wist hij van zijn zwakte zijn kracht te maken. Keer op keer liet hij merken dat hij maar wat lol trapte daar in het Witte Huis en genoot als een kind dat voor het eerst laat mag opblijven van z’n ouders. Een gewone man die toevallig veel geluk heeft gehad. Dat gaf de burger moed – en wat wil je als leider nog meer?
Reagan wordt wel eens vergeleken met George Bush, maar die vergelijking gaat natuurlijk mank. Reagan is zo’n beetje in het presidentschap gerold. Bush is er voor klaargestoomd. Reagan heeft het op eigen kracht (of zwakte) gedaan. Bush heeft vooral geprofiteerd van de kracht van anderen. Reagan was een wonder van sociale vaardigheid, van charme, van zelfspot. Bush als president is als een verkeerd gecaste acteur.
Nee, als je een vergelijking wilt maken, dan liever met die andere populaire leider tegen wil en dank, die eenzelfde ‘ik rotzooi maar wat aan’ uitstraalde, eenzelfde ‘waar heb ik dit aan te danken?’ en eenzelfde ‘ik ben gewoon gebleven en doe maar gewoon dat is al gek genoeg’. Mij doet Reagan tenminste sterk denken aan dat andere grote kind dat op late leeftijd kinds werd: Prinses Juliana.