Vreselijk goed (Over Breaking Bad)
Mijn definitie van een goede serie was altijd: een serie waar ik graag naar kijk. Wás, want met Breaking Bad weet ik het even niet meer. Ik dácht dat ik er graag naar keek, maar het veelgeprezen Seizoen 5 (99 uit 100 punten op Metacritic.com) begint me eerlijk gezegd hoe langer hoe meer tegen te staan. Vooral de ruzies tussen Walt en Skyler grijpen me aan. Twee mensen die zo van elkaar houden (of gehouden hebben?) elkaar nu zo naar het leven staan: vreselijk.
De doden die de vroeger zo zachtaardige scheikundige Walt op zijn geweten heeft? Ach, dat waren in het algemeen toch criminelen, en wie ben ik om het excuus dat zijn superieure brein heeft gefabriekt (‘There was no other option’) in twijfel te trekken? En alle slachtoffers van zijn zeer schadelijke eersteklas ‘crystal meth’? Ach, daar heb ik de afgelopen jaren eerlijk gezegd niet bij stil gestaan, ze waren tenslotte nooit in beeld. Maar de ruzies tussen Walt en Skyler – ja, die grijpen me naar m’n strot.
Sowieso heb ik het niet zo op ruzie. Je hebt mensen die geloven dat een ruzie een manier is om een conflict op te lossen. Dat de twee strijdende partijen via een soort Hegeliaanse these-antithese-synthese tot een compromis komen waarin ze zich beiden kunnen vinden. Eind goed, al goed. Volgens mij is een ruzie bovenal een teken dat het niet goed zit, dat twee mensen die niet voldoen aan elkaars verwachtingen. En zolang ze hun verwachtingen niet bijstellen, vergroot de ruzie alle tegenstellingen alleen maar. De manier om escalatie van het conflict wel te voorkomen? Tja. Niet door nog meer ruzie te maken in elk geval, niet door de tegenstellingen aan te scherpen.
Soms kan het helpen om nuchter te wijzen op gemeenschappelijke belangen, zoals de extreem rationeel ingestelde Walt ook altijd doet. Met zijn zakenpartners komt hij daarmee een heel eind (ze mogen hem niet, maar respecteren hem wel als goede ‘dealmaker’). In de liefde heeft zijn ‘Harvard Business School method of negotiating’ minder succes. Hij vervreemdt Skyler juist van zich met zijn onderhandelingstechnieken. Terwijl ze eerst nog met enig enthousiasme zijn drugsgeld witwaste, walgt ze nu van hem, van zijn zaken, zijn manier van redeneren, van zijn hele persoon. Ik vrees dat Walt haar voor altijd kwijt is, al maakt hij misschien nog een kansje als hij zich helemaal zou aanpassen aan haar wensen en terugkeren naar het gezinsleven dat ze ooit hadden. “To win in love, you must surrender”, zong Jonathan Richman al.
Ik zie het Walt nog niet doen. Ik ben het eens met Mike, die vlak voordat hij door Walt wordt neergeschoten nog even fijntjes samenvat wat hij hem precies kwalijk neemt: “We had a good thing, you stupid son of a bitch! We had Fring, we had a lab, we had everything we needed, and it all ran like clockwork! You could have shut your mouth, cooked, and made as much money as you ever needed! It was perfect! But no! You just had to blow it up! You, and your pride and your ego! You just had to be the man! If you’d known your place, we’d all be fine right now!”
Zoals het er nu – halverwege Seizoen 5 – naar uitziet, zijn Walt met zijn grote ego en Skyler tot elkaar veroordeeld. Twee gevangenen die elkaars frustraties op elkaar afreageren in een gouden kooi bekostigd door drugsgeld. Twee criminelen uit de Amerikaanse blanke middle class – geen geboren maffiosi zoals Tony en Carmella in The Sopranos. Twee ooit keurige mensen die worden vermalen door de raderen van het meedogenloze kapitalisme (nou ja, Walt ís zijn baan kwijtgeraakt, en hij had geen geld om zijn behandeling tegen kanker te betalen) – heel anders dan alle kansloze randfiguren uit de onderklasse in The Wire. Twee mensen zoals jij en ik, zal ik maar zeggen.
Breaking Bad komt griezelig dichtbij. Een geweldige serie, zo goed dat ik hoop dat ik er niet meer naar hoef te kijken.