Zomergasten 2005 (Een nachtmerrie)
Jan: “Als eerste heb ik een scène uitgekozen uit Anyway the wind blows, de nieuwe film Tom Barman, jouw gast van vorige week. Wat een boeiende fragmenten had die man! En wat een aimabele persoonlijkheid! De meeste mensen die hier zitten maken van de gelegenheid gebruik – misbruik moet ik zeggen – om zichzelf te verkopen en hun eigen werk aan te prijzen. Die avond met Cees Nooteboom laatst was daarom niet om door te komen. Helemaal pijnlijk was die uitzending vorig jaar met Ayaan Hirsi Ali, die de kijker zo nodig met haar eigen film moest lastig vallen. Nee, dan Tom Barman: we kregen nog geen beeld uit zijn film te zien. Zoveel bescheidenheid moet beloond worden.”
Connie: “In deze film speelt toeval een grote rol. In jouw werk ook. Is dat wat je aanspreekt in het oeuvre van Barman?”
Jan: “Daar zeg je wat… ik zal er eens over nadenken. In elk geval heb ik als tweede fragment een aflevering van The Sopranos uitgekozen. Een van de beste: White Pines, geregisseerd door de geweldige acteur Steve Buscemi. We zien hierin hoe de Amerikaanse maffia het aflegt tegen de Russische. Wat was het toch een genot, The Sopranos op zondagavond. De laatste tijd is het allemaal bagger op zondagavond, en dan heb ik het niet alleen over die gewild artistiekerige serie Carnivale. Maar laten we maar snel gaan kijken.”
Connie: “Outcasts die het opnemen tegen outcasts, en dan ook nog eens in de sneeuw, in de desolate bossen. Die eenzame strijder die een gevecht voert dat hij niet kan winnen: vereenzelvig je je daarmee?”
Jan: “Nog nooit zo over nagedacht… Mijn keuze is overigens tamelijk intuïtief tot stand gekomen – min of meer toevallig, zoals ik meestal te werk ga. We krijgen de fragmenten die me het eerste te binnenschoten te zien. Als ik er wat langer over had nagedacht of als je me op een andere dag had gebeld, was deze avond heel anders uitgevallen. Misschien moeten we er maar niet te veel achter zoeken.
In elk geval nu mijn volgende fragment. Het is al eerder uitgezonden, en wel op Zomergasten, in de uitzending van Heleen van Royen. Ik herinner me dat ze een scène uit een sexfilm liet zien, met de toevoeging dat ‘iedereen’ er het de volgende dag wel over zou hebben. Maar niemand keek ervan op, niemand had het erover. Vergelijk dat eens met de verontwaardigde reacties op die oude VPRO-uitzending waarin Phil Bloom naakt een krant zat te lezen. Is het land zo veranderd in 30 jaar tijd? Of kun je geen rel veroorzaken als je overduidelijk wilt choqueren? Ik ben het hele fragment trouwens vergeten, ook zoiets. Laten we snel kijken…”
Connie: “Is die vrouw een symbool voor verloren gegane onschuld? Voor jouw onvermogen om volwassen te worden? Voor het leven waarin seksualiteit de plaats in heeft genomen van genegenheid en waarachtig contact? Waarin de platte daad het goede gesprek heeft verdrongen?”
Jan: “Zeg jij het maar Connie. Je kunt dat veel beter dan ik…”
(Geïnspireerd op de uitzendingen van Zomergasten met Connie Palmen als presentator)