Boekrecensie: Prisoners of Geography (Tim Marshall)

Wel aardig. De kracht van het boek is dat het een wereldwijd overzicht biedt van hoe geografische factoren van invloed kunnen zijn op politieke beslissingen.

Voorbeeld: de Chinese Nieuwe Zijderoute. Door geld te uit te lenen in ruil voor toestemming om enorme investeringen te mogen doen, koopt China invloed. Zo heeft Pakistan zich flink in de schulden gestoken in ruil voor de bouw van de haven van Gwadar aan de Golf van Oman, in de buurt van belangrijkste transportroute van ruwe aardolie. Inmiddels beveiligt het Pakistaanse leger de haven voor China bij wijze van aflossing. Ook heeft Pakistan China toestemming gegeven om er Chinese marineschepen op te vangen. Al met al is de haven enorme aanwinst voor China.

Zo niet economisch, dan wel militair. Zoals Tim Marshall in Prisoners of Geography laat zien, heeft China zich aan alle kanten verzekerd van ‘buffers’ tussen China en mogelijke vijanden: Tibet tussen China en India, Xinjiang tussen China en de landen in het Midden-Oosten en Mongolië tussen China en Rusland. Met Gwadar gaat China z’n kwetsbaarheid aan de kant van de zeekant in het Zuiden tegen. Met de haven van Hambantota – voor 99 jaar heeft overgenomen van Sri Lanka omdat dat land haar deel van de investeringen aan de nieuwe Zijdeweg niet kon betalen – heeft China een vergelijkbare slag geslagen. Laos, Montenegro en de Filippijnen zijn eveneens in de Chinese ‘debt trap’ gevallen of dreigen daarin terecht te komen en vazalstaten van China te worden.

Het boek is evenwel niet erg diepgaand. Marshall maakt aannemelijk dat geografische omstandigheden een grotere rol spelen dan vaak wordt gedacht, maar de claim dat landen hierdoor werkelijk ‘gevangen’ zijn maakt hij nergens waar. Het boek is ook niet erg goed geschreven, nogal schools en weerbarstig.

Ook geplaatst op Goodreads