Christendom en Boeddhisme (Over discussies en ruzies)

Christendom en Boeddhisme (Over discussies en ruzies)

Ik ben gek op discussies maar deins terug voor ruzies.

Helaas ontaarden veel discussies in ruzie terwijl ruzies zelden opklimmen tot discussies. De zakelijke, zuivere argumenten worden overschaduwd door persoonlijke troebelen. Een vrijblijvend gesprek wordt een beladen scheldpartij. De waardenvrije woordenwisseling wordt een moreel moddergevecht waarin verwijt volgt op dreigement, ‘jij dit’ op ‘jij dat’ en ‘jij moet en jij zal’ op ‘ik moet helemaal niets, maar jij, JIJ… ‘. Elke wens wordt een eis, elke eis een ultimatum, elk woord een poging de ander te vernederen (al haal je er vooral jezelf mee naar beneden).

Het vruchtbare Hegeliaanse these – antithese – synthese wordt een dorre oefening in wederzijdse chantage. Barstjes worden breuken, scheurtjes scheuren, wat eens solide leek wordt wankel, wat onverwoestbaar was stort in. Groot wordt klein en wat klein is wordt nooit meer groot, want het wederzijdse vertrouwen is voorgoed geschonden. Verdwenen is de overtuiging dat wij nooit zo diep zouden zinken als die testosterongedreven, door adrenaline bezeten heethoofden, dat wij altijd in redelijkheid met elkaar zouden kunnen omgaan. En wat is voor in de plaats gekomen? Teleurstelling, verwijten en verbittering – en zo hebben wij de kiem voor een volgende ruzie gezaaid.

Een ruzie, bedacht ik me onlangs, is christelijk en een discussie boeddhistisch.

Het christendom (en dit geldt voor zover ik kan nagaan ook voor de Islam en het Judaïsme) is een geloof voor dwingelanden. De christen heeft het goed voor met de ander, de ander moet alleen niet moeilijk doen en zich bekeren tot het ware geloof. De verlossing is onder bereik, maar dan moet die ander verdomme wel meewerken. Hij moet en hij zal. Of we zijn agressief (zoals de oud-testamentische god der wrake) of we zijn passief agressief (zoals de nieuw-testamentische god der liefde) maar nooit laten we de ander eens met rust. Nee, er wordt van alles van hem verwacht, en als hij niet aan die verwachting voldoet? Dan volgen – inderdaad – teleurstelling, verwijten en verbittering – en zo is de kiem voor een volgende ruzie gezaaid.

Nee, dan het boeddhisme (en voor zover ik kan nagaan het hindoeïsme). Verwacht niet te veel van het leven, verlang niet te veel van de ander: hoge verwachtingen leiden maar al te vaak tot diepe teleurstellingen. De ander overtuigen van jouw gelijk? Waarom zou je? Ja, je kunt je standpunten verdedigen en je overtuigingen uitdragen. Maar waarom moet de ander het zo nodig met jou eens zijn? Heeft hij geen recht op zijn eigen mening, zijn eigen ongelijk zo je wilt? Hou toch eens op die ander te bekeren. Ben je ontevreden? Dat komt echt niet door die ander, dat komt toch echt door jezelf. Door jouw idee dat je ‘ergens recht op hebt’, dat de ander jou iets ‘verplicht’ is. Wat een onzin. Zorg liever dat je ‘onthecht’ raakt en jezelf bevrijdt van al die contraproductieve verlangens en verwachtingen. Het zou je goed doen, want jouw egocentrisme en jouw verkeerde manier van denken en waarnemen maakt dat je koud, blind en hardvochtig bent. Je lijdt er niet alleen zelf onder, je zorgt ook dat wereld meelijdt. Genees jezelf.

Free your mind and the rest will follow! Zou het echt zo simpel zijn? Het is een stelling waarover ik wel eens een discussie zou willen aangaan.

Jan Bletz

Geïnspireerd op de mooie discussie van de gebroeders Meester in Meesters in Religie en de minder fraaie ruzies van de afgelopen tijd.

Deel:

2 reacties op “Christendom en Boeddhisme (Over discussies en ruzies)

  1. Ja, prachtig gezegd. Free your mind.

    Ik kan er uren over doorlullen.

    Het staat overal: in Prediker en in Boeddha’s geschriften.

    Heb onlangs Eknath Easwaran gelezen, die beide ‘religies’ koppelt en aanhangt. Maar niet op de wijze van een protestantse of katholieke richting. Hij vertrouwt op God en ziet in Boeddha een wijze leraar, zoals Christus dat ook was en Mohammed en vele anderen.

    Het Christendom is een door de mensen gemachineerde religie vanuit het impliciete godsbesef (iets verzinnen waaruit macht te ontlenen is of er moest weer eens iets nieuws komen, we hebben dat nog). Christus predikte vrede en wilde de mensen verlossen van de door hen uitgedachte verstikkende wetten, leefregels, angsten. Free your mind. Er is maar één religie en dat is het vertrouwen op God. Free your mind en je hoort zijn stem. Boeddha zegt dat ook. Free your mind en laat je leiden door die innerlijke stem. Dat zegt ook de Cursus in Wonderen (een christelijk boek). Zoals gezegd: ik kan er uren over doorgaan.

    1. Mijn bron was eerlijk gezegd een hit van de meidengroep En Vogue. Wat zou daar toch mee gebeurd zijn?

Geef een reactie