De waarde van werk (Alle waar naar zijn geld?)

Pablo Picasso zat eens in een café, toen een jongetje verlegen – zijn hand stevig in de hand van zijn vader gedrukt – vroeg of de beroemde schilder een tekening voor hem wilde maken. Een ontroerde Picasso pakte zijn balpen, trok een paar strepen op zijn placemat en schiep een kater met een vis in zijn bek. De vader van de jongen had het kunstwerk het liefst onder het bord van Picasso vandaan getrokken, maar hij hield zich in en vroeg of hij de tekening mocht kopen. “Dat kan”, zei Picasso, “voor 10.000 Francs.” De man protesteerde: “U heeft er nog geen vijf minuten aan gewerkt.” Waarop Picasso antwoordde: “Meneer, ik heb er mijn hele leven aan gewerkt.”

Hoe beoordeel je wat iemand behoort te verdienen? Of, meer in het algemeen: hoe meet je de kwaliteit van iemands prestaties?

Je hebt sectoren waarin het aantal bestede uren als maatstaf geldt. Uurtje factuurtje. Onzin natuurlijk. De ene advocaat presteert in een uur natuurlijk veel beter dan een ander. Sterker nog, een advocaat is ook maar een mens en wisselt goede uren af met uren waarin hij zijn aandacht er niet helemaal bij heeft. In feite houd je de klant voor de gek als je uren schrijft.

Soms wordt er ook gekeken naar de procedures die zijn gevolgd. Zo laten allerlei bedrijven zich certificeren en hangen de kantoren vol met keurmerken waaruit blijkt dat ze zorgvuldig te werk gaan dat er geen organisatorische losse eindjes zijn. Alsof iemand die op tijd op z’n werk komt en zijn bureau netjes opruimt beter dan een notoire laatkomer annex sloddervos. Ook onzin natuurlijk. Sommige mensen werken nu eenmaal prettiger in een rommelige of huiselijke omgeving. En in het hoofd van iemand met een opgeruimd bureau is het vaak een warboel.

Vaak worden iemands ‘bedoelingen’ meegewogen. Zoals in het strafrecht onderscheid wordt gemaakt tussen moord en doodslag, zo wordt hier gekeken of iemand zich heeft ingezet voor de goede zaak, of hij een fijne collega is geweest en wat dies meer zij. Maar je wekt de doden niet tot leven als je weet dat ze door doodslag om het leven zijn gekomen en niet door moord. Wat doen iemands ‘bedoelingen’ ertoe? Is het niet altijd iemand die het allemaal zo goed bedoelt die de harde schijf met kritieke bedrijfsgegevens wist? “Nee, hij heeft er geen verstand van, maar hij wilde zo graag helpen.”

Zo zou ik nog even door kunnen gaan: iemands ervaring telt vaak mee, het aantal jaren dat iemand bij een bedrijf werkt, zijn opleiding – noem maar op. Prestatiecriteria zijn er in overvloed. Maar eigenlijk is er maar één goed criterium – en dat is de prestatie zelf. Wat is die waard? Daar gaat het toch om?!

Vind ik in theorie dan. Ik ben ooit in dienst geweest bij een bedrijf waar ik werd betaald voor full-time werk terwijl ik het in werkelijkheid in drie dagen af kon. Nog nooit heb ik zo veel verdiend als toen en nog nooit heb ik me zo ongemakkelijk gevoeld.

Deel:

Geef een reactie