De woorden van 2004 (Van Hobbit-held tot omroepbons)

Een nieuw jaar is pas echt geslaagd als er voldoende nieuwe woorden zijn (want hoe kun je anders een overzicht maken tegen de tijd dat het jaar ten einde loopt?!). Daarom: enkele kanshebbers voor 2004:

Hobbit-held
Gisteravond won ene Kurt Nilsen de titel ‘World Idol’, de mondiale variant van het ook in Nederland veelbekeken Idols. Veel kans leek Kurt niet te maken, totdat een jurylid opmerkte dat hij wel erg veel op een hobbit leek. De wereld, nog in de ban van ‘In de Ban van de Ring’, zag het opeens ook en stemde en masse op Kurt. Hij is de eerste Hobbit-held van 2004.

Neo-nostalgie
De decennia om nostalgisch over te zijn raken op. De jaren vijftig, zestig, zeventig, tachtig en negentig van de vorige eeuw zijn al aan de beurt geweest, soms zelfs meerdere malen. In de jaren veertig en daar voor was het oorlog of – nog erger – er was geen televisie. Wat ons rest is heimwee naar de tijd dat we onbezorgd nostalgisch konden zijn over een eerder decennium: neo-nostalgie.

Kennisachterstandswijk
Achterstandswijken zullen blijven achterlopen zolang het onderwijs er zo belabberd is. Het zijn dus kennisachterstandswijken.

Hype-honger
Ach, kwam er maar weer een hype als internet. Kwam er maar weer een bodemloze put waar we ons geld in konden storten. Kwam er maar weer een nergens op gebaseerd optimisme waar we ons aan konden op trekken. Heimwee naar de hype van toen, hopen op de hype van straks – kortom: hype-honger.

Belangenontstrengeling
Ook wel ‘petontdubbeling’ genoemd. In het bedrijfsleven is er een ontwikkeling naar beter bestuur gaande. Dit betekent o.a. dat allerlei dubbelfuncties moeten worden opgeven. Belangenverstrengeling verdwijnt: belangenontstrengeling.

Metafoormoeheid
Duidelijke taal is de trend. Verhullende metaforen zijn dus uit. Vooral verkeersmetaforen. Dus weg met het ‘groen licht’ geven en de ‘road map’ to freedom.

Terreurtolerantie
Is het typisch Amsterdams? De politie controleert fietsers opeens of hun licht het wel doet. De Amsterdammer weet: waait wel weer over; nog een paar maanden en ik kan weer gerust zonder licht rijden in het donker. Even de terreur doorstaan, oftewel: terreurtolerantie tonen.

Penisstrijd
Freud had het over penisnijd: de vrouw die afgunstig is op de man. Maar met de emancipatie is het niet meer duidelijke wie de mannelijke rol vervult en wie de vrouwelijke (sterker nog: of er wel zoiets is als een mannelijke en vrouwelijke rol). Dat geeft spanningen, dat geeft strijd: penisstrijd.

Omroepbons
Het gaat niet goed met de publieke omroepen, er zullen nogal wat ontslagen vallen. Kortom: veel medewerkers zullen de omroepbons krijgen.