Lege troon (Bij de dood van Michael Jackson 2)

Lege troon (Bij de dood van Michael Jackson 2)

Ergens gelezen (weet niet meer waar) naar aanleiding van de dood van Michael Jackson: “Vroeger was het altijd: ‘De koning is dood, leve de koning’. Maar nu is de koning dood en is er geen nieuwe koning.” Nog even los van de vraag of Michael Jackson wel zo’n koning was (‘King of Pop’ was een term die hij geloof ik zelf had gemunt, en ons met medewerking van MTV onder de neus wreef – niet erg koninklijk): zal zich ooit iemand aandienen die net zo populair wordt als Jackson?

Twee mogelijk antwoorden:

1. Ja.

Toegegeven, het is gedaan met de almacht van platenmaatschappijen en (vooral) de traditionele media, en kunnen sterren niet meer worden gemaakt op de traditionele ’top down’ manier: door ze aan het publiek te presenteren nadat ze zijn ontdekt, goedgekeurd en klaargestoomd.

Maar de traditionele media bestaan nog altijd (vooral televisie is nog een krachtig medium, er kijken dagelijks miljoenen mensen naar), en in combinatie met nieuwe media – films op YouTube, virals via Hyves – is het nog altijd mogelijk artiesten in de schijnwerpers te zetten. En waarom zou er geen nieuwe Michael Jackson kunnen opstaan?

2. Nee.

Een wezenlijk kenmerk van de nieuwe media is dat ze de oude ondermijnen. Vooral de platenmaatschappijen zijn op sterven na dood. Armlastig als ze zijn, hebben ze geen geld om in nieuw talent te steken. Of liever gezegd: geen geld om nieuw talent te laten rijpen. Een artiest die wordt ontdekt, moet meteen ‘scoren’. Zodra succes uitblijft, trekt de platenmaatschappij zich terug. Zo kan er nooit een nieuwe Michael Jackson opstaan. (Niemand die zich commercieel met hem kan meten, bedoel ik. Maar ook artistiek gezien zijn de vooruitzichten somber. De recensenten Wilson & Alroy hebben eens een statistische analyse uitgevoerd op de duizenden platen die ze op hun site www.warr.org hebben gerecenseerd, en wat bleek: de platen die ze de hoogste cijfers hadden toegekend, waren zelden debuutalbums; bij platen die zij als meesterwerk hadden bestempeld ging het vrijwel altijd om een tweede of derde album).

Inderdaad, de neergang van de platenmaatschappijen valt samen met een toenemende invloed van het publiek. Een artiest kan zich direct tot het publiek richten, zonder tussenkomst van de platenmaatschappij. Maar je kunt je afvragen of het publiek zo’n goede scout is, of het publiek heden ten dage evenveel geduld heeft met ontluikend talent als platenmaatschappijen vroeger en al helemaal of het publiek evenveel geld wil investeren.

De enige sector binnen de entertainmentindustrie waar artiesten door het publiek worden gevormd is de standup comedy, en dat merk je: makkelijke grappen, gemaakt door minvermogenden, gericht op concentratiebooglozen. Je kunt je moeilijk voorstellen dat de muziekindustrie het moet hebben van zo’n model met verregaande publieksparticipatie bij het ontdekken, selecteren, financieren, begeleiden en promoten van artiesten. Kijk dan eens naar een initiatief als sellaband.com (waarbij fans als financiers optreden): de nieuwe Michael Jackson is in geen velden of wegen te bekennen.

Ik denk 2.

Deel:

Geef een reactie