Andy McCluskey (OMD): ‘Wij kunnen niet anders dan melodieuze songs schrijven’

Andy McCluskey (OMD): ‘Wij kunnen niet anders dan melodieuze songs schrijven’

De hitmachine Orchestral Manoeuvres in the Dark is oud maar nog lang niet versleten. Sinds de reünie in 2010 draait OMD zelfs in de hoogste versnelling, en brengt de groep regelmatig platen uit. ‘The Punishment of Luxury’ heet hun laatste album, de opvolger van ‘English Electric’ uit 2013. En opnieuw komt OMD met een verzameling lekker in het gehoor liggende elektropop. “We kunnen niet anders”, zegt voorman Andy McCluskey.

De titel ‘The Punishment of Luxury’ geeft in al z’n beknoptheid precies aan waar het OMD op hun 13e album om te doen is. We zijn welvarender dat ooit, maar verre van gelukkig. We zoeken onze heil in consumptiegoederen, maar vergeefs. De oplossing voor onze ‘first world problems’? Daarover gaat het tweede nummer op het album , het krachtige ‘Robot Man’: “In the age of the perfect machine, there’s a hole where your heart should have been”, zingt Andy McCluskey. “Veel mensen zijn geneigd om zich hard op te stellen, om een pantser aan te trekken. Om robots te worden en zich te wapenen tegen contact met anderen”, licht McCluskey toe. “Terwijl je juist dat pantser moet afwerpen en je kwetsbaar opstellen. Contact met anderen zoeken. Dát maakt gelukkig.”

Deze behoorlijk spirituele boodschap van ‘The Punishment of Luxury’ gaat verpakt in melodieuze, poppy nummers, zoals zo vaak bij OMD. Wat minder glad dan de mainstream synthesizerpop die de groep in het midden van de jaren tachtig maakte; ‘The Punishment of Luxury’ kenmerkt zich door onbestemde bliepjes, pulserende machinegeluiden en losse muzikale eindjes die eerder doen denken aan hun succesalbum ‘Architecture and Morality’ en in mindere mate aan hun commerciële flop ‘Dazzle Ships’. Toch klinkt OMD nog altijd veel minder dreigend en donker dan een verwante groep als het grimmige Depeche Mode. Misschien dat vorm en inhoud (de ‘Architecture’ en de ‘Morality’, om met OMD te spreken) zelfs enigszins strijdig lijken – misschien dat de teksten vaak wat somberder zijn dan de opwekkende muziek doet vermoeden, bijna alsof de doemdenkers van Joy Division en de techno-optimisten van Kraftwerk een ongemakkelijk huwelijk zijn aangegaan.

Klankexperimenten

“Wij kunnen niet anders”, zegt McCluskey. “Wij zijn dol op klankexperimenten, en dit album staat er weer vol van. Tegelijkertijd kunnen we de verleiding niet weerstaan om net zo lang aan nummers te schaven totdat ze ons bevallen. We hebben vier jaar lang met liefde aan dit album gewerkt. Het resultaat is vrij gepolijst, en op het eerste gehoor misschien minder experimenteel dan van andere bands. Maar als we minder werk zouden besteden aan de nummers of meer plaats zouden inruimen voor experimentele klanken, dan zouden de nummers minder goed zijn. Op ‘The Punishment of Luxury’ staat ‘One More Time’, een nummer dat aanvankelijk veel lawaaieriger was en minder toegankelijk. Dat werkte gewoon niet: de melodie raakte ondergesneeuwd door alle elektronische herrie. We hebben toen omgewerkt tot de ballad die nu op de plaat staat. Het is misschien niet het meest vernieuwende nummer, maar wat heb je aan een vernieuwend nummer dat je na één keer beluisteren al de keel uithangt? Wij schrijven liever nummers die je keer op keer wilt horen.”

Daar zijn Andy McCluskey en mede-bandlid Paul Humphreys op ‘The Punishment of Luxury’ zeker in geslaagd. Sterker nog, vrijwel elk nummer op het album heeft wel enige hitpotentie. Luister maar eens naar het in Duitsland als single uitgebrachte ‘One More Time’ of naar de eerste drie nummers die OMD op YouTube heeft gezet, Isotype, The Punishment of Luxury en Mitrailleuse (met drumcomputers die klinken alsof de kogels in het rond vliegen).

Echte songs

Toch is het onwaarschijnlijk dat OMD ooit weer zo succesvol wordt als met ‘Enola Gay’ en ‘Joan of Arc’. Daarvoor is OMD toch wat ouderwets, al was het maar omdat de groep echte songs met een kop en staart maakt en niet de ‘soundscapes’ die de huidige elektronische muziek domineren en die in de dancescène verplicht lijken. Het zijn en blijven, zoals McCluskey het ooit kernachtig uitdrukte ‘songs to whistle while waiting for the bus’. Wat niet wegneemt dat McCluskey en Humphreys er wel degelijk in geslaagd de klassieke OMD-sound te moderniseren. Sowieso klinken de nummers in dit Pro Tools-tijdperk minder primitief dan toen elke noot nog handmatig moest worden ingeprogrammeerd. De muziek is ook veel rijker en gelaagder dan vroeger, vooral doordat OMD veel meer effecten uit de elektronische toverdoos haalt dan toen – luister alleen maar naar vele manieren waarop de karakteristieke stem van McCluskey wordt vervormd, verknipt en vermenigvuldigd.

“Wij zijn altijd een band geweest die wilde vernieuwen. Toen we begonnen was dat makkelijk: in een tijd die werd gedomineerd door gitaargedreven rockmuziek was elektronische muziek nu eenmaal heel vernieuwend. Tegenwoordig is het niet zo eenvoudig meer. We leven in een postmodern tijdperk, dat wil zeggen dat muziekstromingen eerder teruggrijpen op het verleden dan dat ze originaliteit nastreven. Misschien is alles ook al gezegd en gedaan. Het is een vraagstuk waar ik mee worstel – het nummer ‘Art Eats Art’ op het nieuwe album gaat hier zelfs over. Ik ben er niet helemaal uit. Toch blijven wij proberen met werkelijk nieuwe ideeën op de proppen te komen. Als ik nu jong was, zou ik waarschijnlijk tegen mijn oudere zelf zeggen: ‘Hou toch op met muziek maken oude zak, je draait al jaren het zelfde liedje af’. Maar ik weiger het zo te zien. Ik probeer me hardnekkig te blijven ontwikkelen. Ik houd ook te veel van wat we doen om te stoppen.”

‘The Punishment of Luxury’ verschijnt op 1 september.

Op 5 december treedt OMD op in 013 in Tilburg.

Foto: Marnie Joyce, commons.wikimedia.org

Deel:

Één gedachte over “Andy McCluskey (OMD): ‘Wij kunnen niet anders dan melodieuze songs schrijven’

Geef een reactie