De angsten van Justin Townes Earle

De angsten van Justin Townes Earle

Praat Justin Townes Earle niet over zijn vader. Hij mag dan ooit in de band van Steve Earle hebben gezeten, en hij mag dan meer van hem hebben geleerd dan hij wil toegeven – Justin Townes Earle wil op zijn eigen verdiensten worden beoordeeld. Dat kan dezer dagen: Earle junior treedt de komende dagen her en der in Nederland op. Zo ook afgelopen donderdag in de kleine zaal van Paradiso, waar Earle samen met Paul Niehaus (Calexico) een optreden verzorgde.

Wat is Justin Townes Earle eigenlijk voor iemand?, vraag je je af als hij het podium op komt. De programmeur van Paradiso heeft zo te zien het idee dat Earle een rockster is, die het beste tot zijn recht komt als de rookmachine voluit staat en de belichting flink kan knipperen. Een groot misverstand, want Earle is een verlegen man die in het algemeen ingetogen muziek maakt en bepaald niet de glamrocker die Paradiso van hem wil maken. Als je hem op straat zou tegenkomen, zou je hem aanzien voor een bedeesde rechtenstudent of een beginnende laborant of een boekhouder, met zijn tengere uiterlijk, zijn bril en zijn stekeltjeshaar.

Volgens mijn buurman is Justin licht autistisch, net als een andere zoon van Steve Earle. “En Steve Earle zelf is natuurlijk ook een autist, zij het van een ander slag. Steve is zich nauwelijks bewust van zijn omgeving, vandaar dat rouwdouwerige van hem. Justin is juist hypersensitief, en geneigd om alles wat op ham afkomt als een bedreiging op te vatten.” En net als zijn vader is Justin vanwege dat autistische trekje verslavingsgevoelig, weet hij: “Allebei hebben ze een uitvlucht nodig, omdat ze steeds in conflict komen met hun omgeving.”

Het zou best kunnen kunnen, denk je als je hem zo ziet staan. Earle doet zichtbaar moeite om het publiek bij zijn optreden te betrekken, maar echt makkelijk gaat hem dat niet af. Hij kijkt liever naar zijn schoenen dan naar het publiek. Meer dan eens verslikt hij zich in zijn woorden. Bekkentrekkend en mompelend staat hij daar, als een nerd die auditie moet doen voor een rol als James Bond. Zelfs met een routineuze vraag als ‘is everybody happy’ heeft hij moeite. Als het publiek niet uitbundig reageert dat het ‘happy’ is, antwoordt hij: “Mooi. Ik moest het even vragen. Want als iemand echt ontzettend ‘happy’ is, dan is er meestal wat mis.” Het wekt weinig verbazing dat Earle het kort houdt, en na krap een uur en een kwartier opgelucht van het podium stiefelt.

Onzeker

Earle is, daar lijkt het tenminste sterk op, een tot op het bot onzekere man, en dat hoor je ook in zijn nummers terug. Die gaan over van alles, maar toch vooral over zijn angsten. Hoe hij als jongen bang was voor de bliksem, en onder de tafel wegdook als het onweerde, hoe hij bang is voor tornado’s (‘Worried about the Weather’), over de angst om het vertrouwen van zijn geliefde te verliezen (‘When the One You Love Loses Faith’).

Een moederskindje, denk je dan, zeker als hij in ‘When the One YouLove Loses Faith’ zingt: “Oh there ain’t a damn thing to do. Just hang your head down/Tell your momma you’re gonna sort it out. When the one you love loses faith in you.” En je krijgt medelijden met Justin Townes Earle, die zonder vader en met een werkende, vaak afwezige moeder is opgegroeid. Absent Fathers, Single Mothers, zoals het heet op de twee recente albums van Earle.

Wonderschoon

Zo gaat de aandacht toch weer uit naar Steve Earle, terwijl wij ons zo hadden voorgenomen om Justin Townes Earle op zijn eigen verdiensten als artiest te beoordelen. Moeilijk hoor, temeer daar Justin zelf over zijn vader zingt. Zoals in het prachtige ‘Am I Lonely Tonight’: “Hear my father on the radio singing ’take me home again’.” En even verder op: “Sometimes I wish that he’d just call. Am I that lonely tonight, I don’t know…” Of in het wonderschone ‘Mama’s Eyes’, waarin hij bezingt dat hij uiterlijk op zijn moeder lijkt. “I’ve got my mama’s eyes. Her long thin frame and her smile.” En even later hoe hij met zijn vader overhoop ligt: “We don’t see eye to eye. And I’ll be the first to admit I’ve never tried.” Het publiek is zichtbaar ontroerd bij deze intieme nummers, die Earle helaas tot het einde van zijn korte optreden heeft bewaard.

Niet alle nummers van Justin Townes Earle zijn even geslaagd. Hij is een veelzijdig componist, die zijn inspiratie uit allerlei soorten muziekstromingen, van blues, country, en soul tot Rock ‘n’ Roll. Hij beheerst allerlei stijlen, maar zijn enigszins nasale, klagerige stem leent zich toch het beste voor de droevige, diep-persoonlijke nummers. Vooral die nummers waarin zijn eenzame jeugd bezingt, zijn overweldigende liefde voor zijn moeder en zijn vrouw en zijn moeizame relatie tot zijn vader. Hij praat er misschien niet graag over, hij lijkt wel bang voor de intimiteit, maar daarin schuilt juist zijn kracht.

Daarom zijn Absent Fathers en Single Mothers ook zulke goede albums: omdat hij zich zo kwetsbaar durft op te stellen. Niet bang zijn voor je angsten, je vaderhaat en je moederliefde, Justin, zou je hem willen zeggen. Treed die gevoelens tegemoet, onderzoek ze, koester ze, en je zult nog jaren prachtige songs kunnen schrijven.

O, en bedank je vader eens in plaats van hem te negeren. Wees blij dat het zo’n lul van een vent is: ‘an unhappy childhood is a writer’s goldmine’, dat weet je toch?

Deel:

Geef een reactie