Aidan Knight: gelukkig toeval als artistiek credo

Een liefdesliedje. Bij iedere andere singer-songwriter kijk je er niet van op. Maar als Aidan Knight een ode aan zijn vrouw en mede-muzikant opneemt, is er iets bijzonders aan de hand. “Het is een oude showbizz-wijsheid: werk niet samen met je echtgenote – zeker niet als je in Fleetwood Mac zit. Toch bevalt het mij zeer goed.”

Aidan Knight klinkt nog steeds als een kruising tussen Elliott Smith, Nick Drake en Radiohead ten tijde van ‘Hail To The Thief’, schreef een recensent van de site Muzine eerder dit jaar over Knight’s album ‘Each Other’.  Die vergelijking is zo gek nog niet.

Knight heeft, zeker op het eerste gehoor, veel weg van enigszins dromerige singersongwriters met een licht experimentele inslag zoals Elliott Smith en – in mindere mate – Nick Drake. Enigszins levensmoe ook, getuige de somber gezongen openingsregel van het titelnummer: “Congratulate my friends on the birth of a healthy son… ”

Met Smith deelt Knight opmerkelijk genoeg bovendien een achtergrond als punkmuzikant, en heeft hij – alweer, net als Smith – een stem waarvan je dat bepaald niet zou vermoeden: eerder broos, aarzelend en zingzangerig dan schreeuwerig zoals een echte punker betaamt. “Elliott Smith vormt inderdaad een grote inspiratiebron”,  erkent Knight. “Hij overleed toen ik een jaar of vijftien was. In die dagen rondom zijn dood kwam je vanzelf in aanraking met zijn muziek. En ik was net op een leeftijd dat ik zeer ontvankelijk was voor zijn invloed. Zo is het gekomen. Overigens heb ik jaren later nog in een band gespeeld die een plaat opnam in de studio waar Smith aan ‘Figure 8’ had gewerkt. Elke dag kwamen er fans om kaarsen te branden.”

Sonische experimenten

Wie  de moeite neemt om goed te luisteren naar ‘Each Other’, zoals Knight aanbeveelt (het liefste heeft hij dat zijn luisteraars een koptelefoon opzetten of zijn muziek op een behoorlijke installatie af te spelen), zal de overeenkomst met een groep als Radiohead waarschijnlijk niet ontgaan. “Ik voel me zeker verwant met artiesten die sonische experimenten doen. En ik ben ook dol op allerlei soorten elektronische muziek en mag zelf ook heel graag spelen met geluid.”

Kenmerkend aan Knight is wel dat hij zijn geluidscollages met heel beperkte middelen opbouwt.  “Ik vind het al fascinerend dat je door een ouderwetse microfoon dichterbij een instrument te zetten de lage tonen in verhouding luider kunt laten klinken. Dat is niet wereldschokkend – het is al bekend sinds de jaren dertig of veertig – maar je kunt zo diepte aan je muziek geven door te variëren in de afstand die muzikanten hebben tot de microfoon tijdens een opname. Magisch, dat vind ik het. En zo kies ik voor een nummer ook wel eens woorden louter en alleen uit om hun klank, zoals rappers uit de school van Mos Def of MF Doom ook wel doen, of een componist als Jeff Tweedy van WIlco. ”

Mooie metafoor 

Knight heeft er aardigheid in om zijn geraffineerde effecten beperkte middelen te bereiken. “Ik wil helemaal niet de duurste spullen hebben, want daar word je niet door uitgedaagd. Sterker nog, je wordt er snel gemakzuchtig van omdat je er zo veel mee kunt. Ik heb liever spullen die op zich goed zijn, maar waarvoor ik me moet inspannen om er echt munt uit te slaan. Zoals zo’n ouderwetse microfoon die je kunt gebruiken om ruimtelijke effecten te creëren. Dat lukt pas als je veel tijd kunt inruimen voor experimenten en toeval ruim baan geeft, maar dat vind ik geen bezwaar. ”

“Integendeel, het is min of meer mijn artistieke credo om niet koste wat kost vast te houden aan mijn plannen, maar er juist van af te wijken als het zo uitkomt. Dat hoor je terug in mijn muziek. Je ziet het in mijn video’s, die er professioneel uitzien maar in werkelijkheid vooral met enorme huisvlijt zijn gemaakt. De hoes van ‘Each Other’ oogt  misschien heel gelikt, maar ook hier heeft toeval heeft een grote rol gespeeld: het was de bedoeling dat de hond op de hoes een kind in de ogen zou kijken, maar dat wilde maar niet lukken. Nu  kijkt de hond vol vertrouwen omhoog naar ‘His Master’s Hand’, en dat is eigenlijk veel beter. Het is een mooie metafoor voor mijn werkwijze: laat het toeval toe, vertrouw erop dat er dan iets moois uit voortkomt.”

Het toeval was Knight tijdens het maken van ‘Each Other’ zeer gunstig gestemd, getuige alle lovende recensies voor de bijzonder welluidende plaat. “A well-paced, flavourful experience that ends too soon, but lingers long afterward”, in de woorden van een criticus van de site exclaim.ca. Al met al heeft Knight bijna een jaar geknutseld aan ‘Each Other’. Niet eens zo lang, maar dan had hij wel de beschikking over een fameuze producer (Marcus Paquin, bekend van zijn werk met o.a. The National, Arcade Fire, Local Natives en Star) en over uitstekende muzikanten.

Eerste liefdeslied 

Vooral zijn vrouw springt eruit, zangeres en multi-instrumentalist Julia Knight, met haar verfijnde spel op basgitaar, toetsenbord en trompet. “Het is een oude showbizz-wijsheid: werk niet samen met je echtgenote – zeker niet als je in Fleetwood Mac zit. Maar mij bevalt me zeer goed. En Julia komt ook wel aan haar trekken. Ze is in elk geval net als ik dol op reizen. Ik verbaas me er wel eens over dat ze niet liever een eigen band opricht, want zij is daar begaafd genoeg voor. Maar goed – ik mag me zeer gelukkig met haar prijzen.”

Op ‘Each Other’ staat zelfs een ontroerende ode aan Julia, het nummer ‘What Light (Never Goes Dim)’, met cryptische regels als:

“I’m not in love with the sound of my voice
I have been in love only one time
I see red shows, she is quiet the band is loud
Sharing beer from the can at the back of the crowd.”

“Het is een eerste poging om een echt liefdeslied te schrijven”,  zegt Knight. “Ik had dat nog nooit gedaan: ik ben iemand die niet vaak verliefd is, en nu wilde ik toch maar eens laten weten dat ik echt de liefde van mijn leven heb ontmoet. En die liefde recht doen, wat ik ongelofelijk moeilijk vond om onder woorden te brengen. Omdat ik mijn liefde niet kon omschrijven, heb ik zeer suggestieve bewoordingen gebruikt, om een beeld op te roepen hoe groot mijn liefde voor Julia is. Het is daarmee ook een nummer geworden waarmee ik eer betoon aan de grote drie Canadese tekstdichters, Neil Young, Joni Mitchell en Leonard Cohen: ik sluit me met mijn tekst aan bij hun beeldende manier van schrijven.

Stemmingswisselingen 

“Van alle nummers op ‘Each Other’ is ‘What Light (Never Goes Dim)’ Knight het dierbaarst. Toch is het pas de derde single van het album, na ‘All Clear’ en ‘The Arp’.

“Waarom het niet eerder als single is uitgebracht? Dat wilde mijn platenmaatschappij. Geen probleem, ik kan me goed vinden in het besluit om  ‘All Clear’ en ‘The Arp’ eerst te promoten. Zeker ‘The Arp’,  dat is een nummer dat erg typerend is voor het soort muziek dat ik in het algemeen maak, met al die stemmingswisselingen die erin voorkomen. Maar mijn keuze was het niet. Ik heb geen gevoel voor wat goed in de markt ligt. Ik heb een voorkeur voor obscure, dissonante, rare of heel persoonlijk nummers omdat die het interessantst zijn. Maar ja, dat zijn lang niet altijd de hits.”

Foto: de hoes van ‘Each Other’

Aidan Knight is in september in Nederland:
1 september
Into the Great Wide Open, Vlieland
2 september
Misty Fields, Heusden (Gemeente Asten)
2 september
Bruis Festival , Maastricht
7  september
Layers Festival, Amsterdam