Low komt met nieuw album: Min maal min is…

Low komt met nieuw album: Min maal min is…

‘Double Negative’, heet het nieuwe album van de Amerikaanse groep Low. “Wiskundig gezien is min maal min plus. Maar in het dagelijks leven? Als je woedend reageert op iemand die kwaad is, bijvoorbeeld: los je zo een conflict op?”, licht zanger en gitarist Alan Sparhawk de titel toe. Die vraag wordt niet beantwoord, maar het levert wel het meest experimentele album van de groep tot dusver op.

Al 25 jaar maakt Low muziek volgens hetzelfde principe: hoe kun je geluid voortbrengen dat nog maar net als muziek herkenbaar is. ‘How low can you go?’: hoeveel kun je weglaten uit een nummer, zonder dat het helemaal verdwijnt?

Je zou ook kunnen zeggen: “Hoeveel kun je weglaten om de muziek terug te brengen tot de essentie?”, zegt Sparhawk. “Want daar gaat het ons om: om door zoveel mogelijk weg te laten door te dringen tot de kern van een nummer. Zodat er iets spiritueels ontstaat. Zodat het wezen van de muziek wordt geopenbaard.”

Liefdesverklaring

Het principe van ‘how low can you go?’ is dus ook een liefdesverklaring aan de overtuiging dat ‘less is more’. In 1993 (de hoogtijdagen van de geëxalteerde grungemuziek, toen Low werd opgericht) was dit wellicht een ongebruikelijk standpunt. Maar echt nieuw was het minimalisme van Low natuurlijk niet. Zeker aan het einde van de jaren zeventig en begin jaren tachtig waren er volop groepen soortgelijke muzikale opvattingen. “Groepen als Joy Division, Wire, The Cure en Galaxie 500. Die beschouwden wij inderdaad als voorbeeld.” In het vroege werk is vooral de verwantschap met Joy Division groot, zoals ook wel blijkt uit de cover van ‘Transmisson’.




Dit soort muziek valt nog altijd goed in de smaak bij Sparhawk en zijn mede-bandleden, zijn vrouw drummer/zangeres vocalist Mimi Parker en bassist Steve Garrington. Beter in elk geval dan de muziek die helemaal dichtgeplamuurd is met klanken, zoals veel hedendaagse muziek. “Het is tegenwoordig ook heel makkelijk om je nummer helemaal vol te stouwen. Vroeger – in het analoge tijdperk – kostte dat zoveel moeite, dat je jezelf wel tot de essentie moest beperken in je nummer. En als je iets toevoegde, dat deed het er ook echt toe. Die muziek is hierdoor paradoxaal genoeg vaak veel rijker dan de overvolle hedendaagse muziek. Luister maar eens naar de muziek van iemand als Roberta Flack: er zit enorm veel ruimte in, enorm veel verstilling. Waardoor de subtiliteiten juist goed tot hun recht komen.”

“Ook wij moesten in onze begintijd van onze zwakte een kracht maken: we beheersten onze instrumenten nog niet goed, en kenden onze weg nog niet in de studio. Maar net als de generaties voor ons, werden wij gedwongen tot creativiteit. Zij door de primitieve techniek, wij doordat we zulke beperkte muzikanten waren. Inmiddels zijn we veel professioneler geworden, en maar ons artistieke uitgangspunt is niet veranderd: we geloven nog steeds in eenvoud als kenmerk van het ware.”

Toch klinkt de nieuwe plaat van Low anders dan vroeger, ook dan op het vorige album, het wisselend ontvangen ‘Ones and Sixes’ uit 2015. De tijd dat Low een gitaargroep was, ligt al lang achter ons, maar op ‘Double Negative’ zijn de nummers meer door de digitale molen gehaald dan ooit. Het geluid is sterker vervormd – menig luisteraar zal zelfs het idee krijgen dat de boxen van z’n geluidsinstallatie het hebben begeven, zeker bij ‘Quorum’, één van de drie nummers die al zijn uitgebracht.




Melodieuze muziekbouwsels

Stemmen doemen op het niets en verdwijnen dan weer naar de achtergrond. Flarden muziek wisselen elkaar af, op onverwachte momenten valt alles stil, om dan weer even plotseling te beginnen. Het is vaak alsof de nummers uit elkaar zijn getrokken en toen weer in elkaar gezet, met weglating van hele brokstukken waardoor ze dreigen te kapseizen. Of omgekeerd: onbestemde klanken die zich ontwikkelen melodieuze muziekbouwsels. Ook zitten er veel meer tempowisselingen in dan vroeger, toen Low bekend stond als de groep die de ‘Slowcore’ had uitgevonden – rustige, trage muziek rondom een enkele, monotone ‘drone’. De taal in de songs lijkt gebroken: woorden als scherven, die hoe je ze ook achter elkaar zet maar geen zinnen willen worden.

Al met al is ‘Double Negative’ het meeste experimentele album van Low tot dusver. De titel ‘Double Negative’ is gebaseerd op de regel ‘min maal min is plus. “Wiskundig gezien is dat ook zo. Maar in het dagelijks leven? Als je woedend reageert op iemand die kwaad is, bijvoorbeeld: los je zo een conflict op? Uiteraard is die vraag ingegeven door de huidige, onrustige tijd waarin veel mensen tegen elkaar worden opgezet.” Niet dat de vraag ‘is min maal min plus?’ wordt beantwoord, erkent Sparhawk. Maar daar is het de groep waarschijnlijk ook niet om te doen. Gezien hun muzikale ’trackrecord’ gaat het hun meer om vragen stellen dan om antwoorden, en meer om de muzikale mogelijkheden verkennen dan om de uiteindelijke songs.

Wat niet wegneemt dat er prachtige nummers staan op dit album, zoals altijd bij Low. Op het laatste nummer, ‘Disarray’, klinkt het zelfs alsof de hemel is neergedaald in je geluidsinstallatie, zeker in vergelijking tot de onrustige klanken die eraan voorafgaan. “Een logische afsluiting. Een soort licht na alle duisternis. Een heel harmonieus lied, zonder de wanklanken van veel andere nummers. Let wel: daar komen ook harmonieuze passages in voor, maar die worden onderbroken of vervormd, soms zelfs zo dat ze niet meer herkenbaar zijn als muziek – indachtig onze artistieke uitgangspunten. Want ’that’s the dance’ voor Low.”

Deel:

Geef een reactie