Mellow Van Morrison

De verwachtingen voor het concert in de Heineken Music Hall zondag waren ook hooggespannen. Zou Van Morrison het hoge niveau van zijn laatste album ‘Duets’ weten te halen?

De modale Van Morrison-fan heeft het decennialang niet makkelijk gehad. Na een handvol prachtige platen in de jaren zestig en zeventig, leek de inspiratie grotendeels op. Af en toe slipte er nog wel eens een goed of zelfs briljant nummer tussendoor (‘Days Lke This’, ‘Have I Told You Lately’, ‘Whenever God Shines His Light’) maar dat leken wel toevalstreffers. Loodzware albums (‘Common One’, ‘No Guru, No Method, No Teacher’) en verderlichte platen (‘Back on Top’, ‘Keep It Simple’) wisselden elkaar af. De tijden van ‘Astral Weeks’, ‘Moondance’ en ‘Veedon Fleece’ keerden in elk geval nooit terug.

Maar wonder boven wonder heeft Van Morrison zichzelf op zijn oude dag herpakt op het nieuwe album ‘Duets’, een verzameling van zijn (veelal) minder bekende nummers. Dat wil zeggen: hij zingt beter dan ooit, minder slordig en ongeïnteresseerd dan in het verleden nogal eens het geval was. ‘Whatever happened to P.J. Proby’ (mét P.J. Proby) is voor een Van Morrison-nummer zelfs ongekend grappig.

Supermarktmuziek

Misschien omdat grootheden als Bobby Womack, Mavis Staples en Steve Winwood hem boven zichzelf hebben laten uitstijgen. Misschien omdat hij nog één keer wilde laten horen wat hij in zijn mars heeft. Misschien omdat hij zelf ook niet helemaal tevreden was over de oorspronkelijke uitvoeringen van zijn songs – te ‘laid back’, te veel supermarktmuziek, zo ‘easy listening’ dat het het ene oor in gaat en het andere oor uit. Wie zal het zeggen – in elk geval is vriend en vijand er over eens dat Van Morrison op ‘Duets’ goed in vorm is.

De verwachtingen voor het concert in de Heineken Music Hall waren dan ook hooggespannen. Zou Van Morrison het hoge niveau van ‘Duets’ weten te halen? Zoals elke modale Van Morrison-fan in de afgelopen jaren heeft ondervonden, was het niet altijd een pretje ‘Van the Man’ live te zien. Dat hij het contact met het publiek leek te mijden (vaak kon er niet eens een ’thank you’ van af), was tot daaraantoe. Dat zijn concerten niet langer dan strikt noodzakelijk duurden – soit. Maar dat hij tijdens een optreden op zijn horloge keek hoe lang hij nog moest. Of dat hij de nummers afraffelde. Of zelfs boos wegstiefelde omdat iemand uit het publiek wat riep tijdens een gevoelige passage. Dat maakte een optreden van Van Morrison maar al te vaak tot een teleurstellende ervaring. Zou het deze keer anders zijn?

Jazzy

In éen woord: ja. Niet dat Van Morrison deze keer erg toegankelijk is. Er kan nog net één dankjewel af voor het publiek, en hij mompelt af en toe zijn waardering uit voor zijn inderdaad voortrefelijke band (onder leiding van multi-instruetalist Paul Moran). Verder verschuilt hij zich achter zijn donkere zonnebril. Maar zijn zangstem is wonderwel intact en zijn saxofoonspel beter dan ooit. Anders dan op ‘Duets’ schotelt Van Morrison het publiek vanavond vooral bekende nummers voor uit zijn repertoire. Erg verrassend wordt het dus niet, al wijken de jazzy uitvoeringen van nummers als ‘The Healing Has Begun’, ‘Brown Eyed Girl’, ‘Moondance’ en ‘Gloria’ met hun uitgesponnen solo’s sterk af van de originele. Eens te meer blijkt dat naarmate de jaren verstrijken, Van Morrison zijn muziek minder kruidt met ‘rythm ’n blues’ en meer de jazzkant opgaat. Hoe ouder, hoe ‘mellower’. Dat pakt zeker op zijn platen al snel eens slaapverwekkend uit, maar vanavond valt alles op z’n plaats. Geen straf in elk geval.

De modale Van Morrison-fan gaat na afloop tevreden naar huis. Misschien is het jammer dat Van Morrison halverwege het onverwoestbare ‘Gloria’ de zaal al verlaat, zonder zijn publiek zelfs maar aan te kijken. Maar aan de andere kant: wanneer iemand met zijn camera flitst, geeft Van Morrison geen krimp. En dat terwijl de organisatie toch dringend had verzocht dat te laten. Van Morrison heeft wel eens voor minder een concert afgebroken.