Dr. Binaurale Beat (Op zoek naar een medicijn tegen de langeafstandsloopaversie)

Er was een tijd dat ik zonder moeite 10-15 kilometer achter elkaar kon lopen. De laatste jaren niet meer. Ik herken mezelf niet meer terug. Lange afstanden kosten me grote moeite, ik moet vaak pauzeren en het gaat traag. Het komt zelfs voor dat ik er de brui aan geef. Ik maak mezelf wijs dat het komt door krachttraining en dat die vier kilo extra gewicht die ik er in de afgelopen vijf jaar bij heb verzameld bestaat uit spiermassa die me het lopen lastig maakt. Maar ik word ook ouder, mijn conditie holt achteruit (ja, dat gaat dan opeens wel hard!). En naarmate ik slechter presteer raak ik minder gemotiveerd om nog lange afstanden te lopen en naarmate ik minder gemotiveerd ben, presteer ik slechter. En zo beland je dan in zo’n vicieuze cirkel waar het leven toch al vol van is en waar je naarmate je ouder wordt steeds vaker in verstrikt raakt.
Toch wil ik niet opgeven. Want wat zou het fijn zijn als het hardlopen wat lekkerder ging en ik het wat langer volhield. Het lijkt me dat ik als eerste stap mijn langeafstandsloopaversie moet overwinnen. En ik heb wel een idee hoe dat te doen. Namelijk: koptelefoon met ‘noise reduction’ op en dan geluid afspelen dat bevorderlijk is voor duurlopen. Als ik geen zin heb om te werken, als de buurman weer eens aan het verbouwen is of als de meute weer eens een excuus heeft om zich luidruchtig te misdragen in het centrum van Amsterdam, dan zet ik ook vaak een koptelefoon op.
En dompel ik me achtereenvolgens onder in de binaurale beats: muziek waarbij elke oorschelp een toon met een licht verschillende frequentie ontvangt; het brein verwerkt deze twee tonen en genereert een derde, pulserend geluid dat overeenkomt met het frequentieverschil). Binaurale beats zijn een soort auditieve illusie. Het geluid bestaat niet echt buiten het hoofd, maar wordt gecreëerd door de hersenen als reactie op de verschillende input die beide oren ontvangen. Als je bijvoorbeeld 200 Hz in het ene oor hoort en 240 Hz in het andere, ervaart je brein een beat van 40 Hz. Deze kunstmatige puls kan je hersengolven beïnvloeden, waardoor ze naar bepaalde bewustzijnstoestanden verschuiven.
Verschillende golven beïnvloeden je hersenen op verschillende manieren. Ik maak – zie deze speellijst op Spotify – voor mijn werk achtereenvolgens gebruik van Alphagolven (8-14 Hz, waar ik een kwartiertje naar luister om in een staat van ontspannen alertheid en creativiteit te komen), Bètagolven (14-30 Hz, eveneens een kwartier, ter bevordering van de concentratie) en tot slot bijna een uur naar Gammagolven (30-50 Hz, voor de ‘hyperfocus’ en piekprestaties). Na anderhalf uur neem ik even pauze, en dompel me dan weer onder in de Gammagolven.
Waarom zou dit niet ook kunnen bij het hardlopen? Ter voorbereiding (om geconcentreerd en vrij van remmingen aan de start te verschijnen). Tijdens het hardlopen (om minder afleidingen te ervaren en meer plezier te ondervinden, misschien zelfs ‘in de flow’ te geraken en eindelijk weer eens de ‘runner’s high’ te ervaren). En na afloop, om die euforische gemoedstoestand langer vast te houden.
Niet zo gek gedacht, al zijn de geleerden het er niet over eens of het wel zo werkt, leert een ‘deep search’ met ChatGPT. Sowieso staat het effect binaurale beats niet helemaal vast. En of ze bevorderlijk zijn voor hardloopprestaties is helemaal de vraag. “Al met al kun je binaurale beats zien als een mentale tuner: kies een kalmere frequentie (bijv. Alpha) om in een mindful, ontspannen looproes te komen, of een hogere frequentie (Beta/Gamma) om extra alertheid en mentale scherpte te bevorderen. Veel lopers rapporteren dat ze met binaurale beats gemakkelijker in een meditatieve flow geraken – de kilometers vliegen voorbij omdat hun geest in een bijna trance-achtige focusstand staat. Maar realiseer je dat dit persoonlijk is en niet door iedereen even sterk wordt ervaren.”
Persoonlijk ervaar ik dat die binaurale beats een aardig medicijn zijn tegen mijn langeafstandsloopaversie. Maar misschien komt het doordat het voorjaar in de lucht hangt.
Beeld: zelf gebakken met ChatGPT.