Waar blijft ze? (Wachten op Taylor Swift)
“Dus nu gaat nep-acteur acteur George Clooney zich ermee bemoeien?”, trompetterde Trump op sociale media naar aanleiding van de open brief van Clooney dat Joe Biden zich moest terugtrekken uit de race om het Amerikaanse presidentschap. “Wat weet hij er nou van? Hij moet wegwezen uit de politiek en terug naar televisie. In films was hij sowieso niemand!!!”
Klinkt Trumpiaans maar ook wel redelijk. Want inderdaad: kan die Clooney zich niet met zijn eigen zaken bemoeien? Mensen amuseren, vrouwen in katzwijm brengen: meer hoeft – hoort – een kunstenaar toch niet te doen? Of misschien, als hij toch zo nodig ‘relevante’ kunst wil maken, mensen met z’n werk over de grote vragen des levens te laten nadenken. Ze schokkeren, desnoods, of ze ontroeren. Maar van politieke ‘statements’ hoort een kunstenaar zich verre te houden. Politiek is een ander vak, tenslotte. Politici gaan toch ook niet acteren?!
Maar niet alle artiesten zien het zo. Zeker onbekende artiesten niet. Hoe onbekender de artiest is, hoe uitgesprokener hij meestal is in zijn politieke standpunten. Menige jonge singer-songwriter maakt eerlijke, rauwe muziek. Mogelijk controversieel zelfs. Maar wie hoort het? Een handjevol vrienden, misschien wat familie, en af en toe een toevallige luisteraar op SoundCloud. Deze onbekende artiest kan experimenteren zonder angst voor enige backlash. Zijn hart uitstorten in liedjes die vrijwel niemand hoort. Maar ook: politieke statements maken zonder dat iemand met de vinger wijst. Vrij om alles te zeggen wat hij wil, maar zonder de megafoon om het in brede kring te laten horen.
Het andere uiterste is de wereldberoemde artiest van wie elk woord, elke actie, elke outfit wordt geanalyseerd, bekritiseerd en becommentarieerd. Succesvol, maar zijn vrijheid is minder vanzelfsprekend dan van de anonieme ploeteraar. Fans verwachten een bepaald soort werk, een bepaald imago, een bepaalde boodschap. Afwijken van die verwachtingen kan je populariteit schaden. Één verkeerde opmerking en je veroorzaakt controverse, één kleine misstap en je belandt in een mediastorm. Begrijpelijk dat veel beroemde artiesten zich op de vlakte houden over hun politieke voorkeuren.
Dat lijkt misschien apolitiek. Maar welbeschouwd is alle kunst politiek. Door geen politiek standpunt in te nemen geef je je goedkeuring aan de huidige gang van zaken – in het geval van George Clooney dat Trump op een verkiezingsoverwinning afstevende omdat Biden maar niet wilde wijken. Daarover goedkeurend zwijgen? Daarover goedkeurend zwijgen? Dat is een politiek statement van heb-ik-jou-daar, lijkt me. Dan kun je je invloed die je als beroemdheid hebt beter ten goede aanwenden.
Alle lof dus voor de bekende artiesten die politiek stelling durven nemen en zich voor de goede zaak inzetten. Leve George Clooney, met andere woorden. Leve ook Charli XCX, die zich onomwonden achter Kamala Harris heeft geschaard.
Ik vrees alleen dat de steun van de artiesten die zich nu voor Harris hebben uitgesproken, niet doorslaggevend zal zijn. Harris kan nog veel meer steun gebruiken. Vooral de steun van de allerbekendste artiest ter wereld zou echt zoden aan de dijk kunnen zetten. Ik heb het natuurlijk over Taylor Swift, iemand die zo populair is dat fans het podium na afloop van een concert van een Taylor Swift-tributeband bestormen om maar met de nep-Taylor op de foto te kunnen (Hans van der Loo, de auteur van het boek Taylor Swift, was erbij).
Geruchten willen dat Swift inderdaad voor de Democraten is. Maar tot dusver heeft ze zich nog niet duidelijk daarover uitgesproken – noch in de navelstaarderige teksten van haar songs, noch daarbuiten. Begrijpelijk: ze koestert haar imago als ‘girl next door’, en ziet er tegenop om een gedeelte van haar fans tegen de haren in te strijken. Hopelijk spreekt ze zich toch uit voor Harris.
Het kost misschien een paar likes, streams en awards. Maar dat is een kleine prijs om de Derde Wereldoorlog te voorkomen, toch?
Beeld van Taylor Swift als Frida Kahlo: zelf gebakken met ideogram.ai
Revisie (12-9-2024)
Gisteren heeft T.S. dan toch haar steun uitgesproken voor Kamala Harris. De Volkskrant hierover: “Drie weken geleden verspreidde Trump nog door AI gegenereerde beelden, die suggereerden dat Swift-fans én de popster zelf fanatieke Trump-aanhangers waren. In haar steunbetuiging aan Harris komt Swift terug op die zaak, die haar duidelijk in het verkeerde keelgat is geschoten en haar zelfs heeft gemotiveerd haar politieke keuze met de wereld te delen. ‘Het bevestigde mijn grootste angsten over AI en de gevaren van desinformatie’, schrijft zij. ‘De eenvoudigste manier om desinformatie te bestrijden, is met de waarheid.'”