Lambchop: muziek als balsem voor de ziel

Lambchop: muziek als balsem voor de ziel

Binnenkort verschijnt ‘What (I wanted to tell you)’ van Lambchop, de groep rond Kurt Wagner. Net als op zijn vorige album ‘Flotus’ experimenteert Lambchop met allerlei vormen van elektronica en is zijn stem weer vrijwel onherkenbaar. Niet iedereen zal het even mooi vinden, maar wie onbevangen luistert kan bijna niet anders dan bewondering hebben voor de fraaie klanken van Lambchop.

Chicago blues en rock-‘n’-roll danken hun ontstaan aan de elektrische gitaar. De synthesizer stond aan de wieg van de elektronische muziek. Rap en hiphop zijn ondenkbaar zonder de techniek om samples te maken. Kortom: nieuwe ontwikkelingen in de populaire muziek zijn vaak technologiegedreven.

Omgekeerd geldt dat wanneer de nieuwe technologie ontbreekt, het voor artiesten wel heel moeilijk wordt om origineel te zijn. Dan zit er voor artiesten die zich willen onderscheiden weinig anders op dan een beetje genres te mengen. En als zelfs die mogelijkheid ontbreekt, omdat alle mogelijk combinaties zijn uitgeput? Dan zullen alleen artiesten met een grote persoonlijkheid nog enigszins origineel kunnen zijn – origneel van nature. De rest zal zich moeten beperken tot muziek die niet vernieuwend is.

In dat stadium lijkt de populaire muziek zich tegenwoordig te bevinden, in de ogen van sommige critici. Het vernieuwende, het verfrissende lijkt uit de popmuziek te zijn verdwenen, constateren ze somber. Het lijkt wel één grote herhalingsoefening.

Autotune

Die somberheid is begrijpelijk, maar niet terecht. De technologie schrijdt voort, de vernieuwingen in de muziek ook. Neem het gebruik van autotune, populair gemaakt door Cher op haar single ‘Believe’ (1998).




Autotune werd al langer gebruikt om stiekem oneffenheden in iemands zang glad te strijken, maar sinds die doorbraakhit gebruiken artiesten het steeds vaker om hun stemmen hoorbaar te vervormen. In 2014 waren zelfs alle top 40-hits hoorbaar ‘ge-autuned’, volgens onderzoek van de Volkskrant.

En nog zijn de mogelijkheden die autotune biedt niet uitgeput. Diverse artiesten buiten de muzikale mainstream hebben de laatste jaren auto-tune ook ontdekt, en maken er dankbaar gebruik van, vaak samen met andere ‘voice processing’-technieken om de stem te digitaliseren in de hoop hun muzikale palet te verbreden en hun expressiemogelijkheden te vergroten. Sufjan Stevens (‘Impossible Soul’), Bon Iver (‘Woods’) en Paul McCartney (‘Can’t Get Enough’) bijvoorbeeld.

Robotstem

Waarschijnlijk gaat Kurt Wagner (beter bekend als Lambchop) het verst in zijn klankexperimenten. Op zijn album ‘Flotus’ (2016) breekt hij radicaal met zijn verleden als americana-artiest die vaak wordt vergeleken met Van Morission (vooral vanwege ‘Is a Woman’ uit 2002) en Leonard Cohen (‘Nixon’ met name, uit 2000).




Op ‘Flotus’ schept hij een eigen, droomachtige, van elektronische klanken doortrokken wereld. Zijn flink bewerkte stem lijkt nu eens te worden ondergedompeld in de muziek, dan weer meegesleurd door een geluidsgolf om daarna boven te komen en vervolgens weer kopje onder te gaan.

De reacties van critici en publiek op ‘Flotus’ zijn zeer wisselend. In de VS zijn critici in het algemeen enthousiast, in Europa veel minder. “Het in aanleg verre van slechte FLOTUS was zoveel aantrekkelijker geweest als Wagner niet als een robot had willen klinken”, van Muziekkrant Oor is nog een van de mildere reacties. “Dat doet me niets”, zegt Wagner desgevraagd. “Het leven is te kort om me veel aan te trekken van meningen van anderen. Ik hou ervan te experimenteren hoe ik technologie kan inzetten als expressiemiddel. Als anderen me daarin niet kun volgen? Geen probleem.”




Binnenkort verschijnt ‘What (I wanted to tell you)’ van Lambchop. Net als op zijn vorige album experimenteert Lambchop met allerlei vormen van elektronica en is zijn stem weer vrijwel onherkenbaar. Gezien de reacties op het vorige album valt te vrezen dat ook nu niet iedereen even enthousiast zal zijn. Maar wie onbevangen luistert kan bijna niet anders dan bewondering hebben voor de fraaie klanken van Lambchop: balsem voor de ziel.

Lange lappen ambient

Vooruitlopend op de verschijning van het album heeft de platenmaatschappij twee nummers van album op YouTube gezet, ‘Everything For You’ en ‘The December-ish You’. Niet helemaal representatief voor het album, volgens Wagner. Deze twee singles heeft hij zelf gecomponeerd, terwijl het merendeel van het album bestaat uit nummers die hij heeft geschreven met Matt McCaughan (o.a. Bon Iver): “McCaughan leverde hiervoor lange lappen ambient muziek aan, die ik heb ingedikt, bewerkt en van een tekst heb voorzien. Door hun ontstaansgeschiedenis zijn ze wat vormelozer dan de nummers die nu al uit zijn.”




Wel hebben alle nummers eenzelfde – rustige, onthechte, onwerkelijke, bijna hemelse – sfeer. En hebben alle nummers het woordje ‘You’ in de titel, op het laatste nummer ‘Flower’ na. Dat nummer wordt voorafgaan door het titelnummer, ‘What (I wanted to tell you)’. Het is het eerste nummer waarin de stem niet bewerkt is. Alsof Wagner nadat hij allerlei pogingen heeft ondernomen om in contact te komen met de luisteraar – ‘You’ – zichzelf helemaal blootgeeft om blijk van zijn waardering te geven, de ‘Flower’ uit het laatste nummer. Opeens een echte stem: wat een mooi effect, en dat zonder autotune!

‘What (I wanted to tell you)’ verschijnt op 22 maart

Deel:

Geef een reactie