Wat is IS?

Wie zoekt naar een religieus prototype van IS, kan geloofwaardige kandidaten vinden in het Europa van de late Middeleeuwen en vroege moderniteit.

Tegelijkertijd zijn er duidelijke parallellen te trekken tussen IS en moderne revolutionaire bewegingen. Ten eerste wordt het geweld van IS zorgvuldig georkestreerd. IS past op een strategische manier terreur toe om vijanden schrik aan te jagen en onderworpen gemeenschappen tot gehoorzaamheid te dwingen. Daarin volgt IS de massa-executies tijdens de jakobijnse terreur, de vroege Sovjetperiode, en de systematische moordpartijen van de Rode Khmer. Bovendien is IS bezig een staat te stichten.

Maar IS heeft ook dingen gemeen met internationale criminele kartels die in de schaduw opereren van de eenentwintigste-eeuwse globalisering. Door banken te beroven en beslag te leggen op oliebronnen heeft deze organisatie rijkdom vergaard op een schaal waar geen enkele andere jihadistische groepering ook maar bij in de buurt komt.

Wat is IS dan – een gewelddadige cultus, een totalitaire staat, een terroristisch netwerk of een crimineel kartel? Het antwoord is: geen van deze en allemaal tegelijkertijd.

John Gray in Filosofie Magazine 10-2014