Richard Thompson: ‘Toch maar mooi 20 platen verkocht!’

Richard Thompson was even voor een solo-optreden in Nederland. Deze keer niet in een grote zaal, maar in de intieme Boerderij in Zoetermeer. Een zaal die bij uitstek geschikt is om de nummers van zijn nieuwe Accoustic Classics uit te voeren. Een verzamelalbum, waarmee Thompson zich voor zijn doen van een behoorlijk commerciële kant laat zijn. Maar we hoeven niet te vrezen dat hij zijn artistieke integriteit ooit zal verraden. “Een album met duetten zoals Santana heeft gedaan? Dat vind ik prostitutie. Mij niet gezien!”

Richard Thompson haat interviews. Waarom zou hij journalisten ook te woord staan? Hij hoeft zich niet meer te bewijzen als zanger, songschrijver, gitarist of uitvoerend artiest. Hij is misschien geen stadionact, maar vult als hij in Nederland is met gemak een zaal als Paradiso, en nu is hij hier voor een eenmalig solo-optreden in het veel kleinere De Boerderij in Zoetermeer – dus waarom zou hij moeite doen publiek te trekken? Hij heeft geen grote hits op zijn naam staan, maar zijn nummers worden vaak gecovered door artiesten die beter in de markt liggen. En mocht alles tegenzitten, kan hij als gitaarvirtuoos zo als studiomuzikant aan de slag. Geen enkele noodzaak om publiciteit te maken via de media.

Toch, wonder boven wonder, wil hij deze keer wel even praten. Het interview met altcountryforum.nl is het eerste agendapunt op de dag van het optreden in De Boerderij – dan is hij daar tenminste vanaf. “Je mag hem 40 minuten spreken, en geen seconde langer”, blaft zijn manager. Hij klopt op de deur van Thompsons kleedkamer, waaruit zijn uit duizenden herkenbaar gitaargetokkel klinkt: Thompson was nog niet binnen of hij begon al te oefenen. Thompson staat erom bekend: nooit tevreden over zijn spel, hoe vingervlug hij ook is, altijd op zoek naar verbeteringen. Pijnlijk om hem te moeten onderbreken. Misschien was dat interview toch niet zo’n goed idee.

Maar gelukkig blijkt Thompson bijzonder toeschietelijk. Hij praat honderduit over de krukkige productie van goede songs van anderen (Waterloo Sunset van The Kinks). Hij filosofeert over de kritiek van Joni Mitchell dat Bob Dylan onwaarachtige nummers zou schrijven: “Een goed lied is een goed lied”, aldus Thompson. Waarom zou een artiest ook in elk nummer zijn ziel moeten blootleggen? Thompson – eerder een Dylan-achtige ‘verhalenverteller’ dan een Mitchell-achtige artiest met autobiografische nummers – vraagt het zich af. “Joni Mitchell en Loudon Wainwright kunnen goede nummers over zichzelf schrijven; de meeste artiesten kunnen zich er beter niet aan wagen omdat het zo snel klagerig wordt.” Maar het interview zal voornamelijk gaan over Accoustic Classics, Thompsons nieuwe CD met enkele van zijn bekendste nummers in een akoestische uitvoering.

Commerciële bedoening

Accoustic Classics is vooral uitgebracht om te kunnen verkopen bij concerten aan mensen die zijn werk nog niet kennen, als een opstapje naar de rest van zijn gigantische oeuvre. Het is, met andere woorden, een voor zijn doen behoorlijk commerciële bedoening. En een voor zijn doen behoorlijk commercieel succes, al doet Thompson er nogal lacherig over: “Accoustic Classics heeft de negende plaats in de Engelse hitparade gehaald – hoger dan elke andere plaat die ik heb uitgebracht. Gezien de huidige stand van zaken in de muziekindustrie betekent dat overigens dat er misschien twintig exemplaren van zijn verkocht!”

Behalve commerciële motieven hebben ook artistieke overwegingen een rol gespeeld bij Accoustic Classics, al ontkent Thompson dat in eerste instantie: “Artistieke overwegingen?” Hij denkt even na.

“Nee.”

Thompson grinnikt. Maar na een lange stilte, die de volledige 40 minuten (en geen seconde langer) van het interview lijkt te vullen, blijkt dat juist (ook) artistieke overwegingen een rol hebben gespeeld. “Sommige nummers op Accoustic Classics kunnen echt worden beschouwd als herinterpretaties en zijn daarom artistiek gezien misschien interessant. De akoestische versie van Shoot Out the Lights, bijvoorbeeld, een nummer dat oorspronkelijk met veel elektrisch gitaargeweld op de plaat is gezet maar nu in een verstilde uitvoering te horen is. Andere nummers klinken eerder zoals ze hadden moeten klinken toen ik ze oorspronkelijk opnam.” Zoals 1952 Vincent Black Lightning – nota bene Thompsons bekendste nummer: “Dat is in mono opgenomen. Misschien is dat heel authentiek en interessant, maar van mij hoeft dat niet. Ik ben blij dat ik het nu eindelijk in stereo op de plaat heb kunnen zetten.”

We want more!

De nummers op Accoustic Classics zijn stuk voor stuk prachtig. En hoewel de CD vooral is bestemd voor mensen die niet zo vertrouwd zijn met de muziek van Thompson, valt er voor ingewijden genoeg te genieten, zeker van de verrassende akoestische uitvoeringen van oorspronkelijk ‘elektrische’ nummers. Dat smaakt naar meer!

Deze plaat bevat maar een kleine selectie uit de tientallen nummers waar het publiek tijdens concerten vaak om vraagt (Thompson heeft de gewoonte om optredens deels te vullen met verzoeknummers). Thompson heeft geen enkel nummer opgenomen uit de jaren zestig, toen hij deel uitmaakte van Fairport Convention, terwijl Crazy Man Michael en Genesis Hall toch echt publieksfavorieten zijn. Allerlei bekende nummers ontbreken. Small Town Romance bijvoorbeeld, ooit als een live opname uitgebracht maar door Thompson uit de handel gehaald omdat hij de akoestische gitaar te blikkerig vond klinken. Of Al Bowlly’s in Heaven, waarop Thompson zich als gitarist uitleeft op een stukje zigeunerjazz. Of de beste nummers van zijn laatste platen – het nieuwste nummer op Accoustic Classics is One Door Opens, uit 2003, en daarna heeft Thompson nog tientallen nummers uitgebracht.

Kwijleballerig

Kortom: hij zou met gemak een Accoustic Classics deel 2 kunnen uitbrengen. En misschien doet hij dat ook wel, zegt hij. “Of juist een album met minder bekende nummers, als tweede deel in een lange reeks van Accoustic Classics.” Hij kijkt er ongemakkelijk bij, alsof hij na 50 jaren als onkreukbare artiest moeite heeft om op de commerciële toer te gaan. Maar waarom niet zijn catalogus verder uitventen?

Misschien kan hij zelfs een album met duetten uitbrengen? Heeft Santana met Supernatural toch ook gedaan?! Maar dat gaat Thompson te ver: “Dat vind ik prostitutie! Ik kan me ook niet voorstellen dat Santana dit zelf wilde. Het was vast een idee van zijn management. Mijn manager zou ook dolblij zijn als ik allerlei beroemdheden om me heen verzamelde om een album met me op te nemen. Maar dat zit er niet in. Zoiets is enorm moeilijk om goed te doen, het wordt al snel kwijleballerig. Mij niet gezien.”

Trouwens, Thompson heeft het druk genoeg. Hij heeft net een soundtrack geschreven voor een documentaire over John F. Kennedy (voor ITV). Hij moet nog enkele weken door Europa toeren. In september wil hij aan nieuwe nummers werken. Er komt een EP uit met vijf nummers. Een nieuwe CD. Een tour om EP en CD te promoten. Er staat een album over de Eerste Wereldoorlog in de agenda. En een magisch realistisch toneelstuk over een dorp met veel folkmuziek. “Ik kom zelfs tijd tekort om goed naar muziek te luisteren. De tijd die er overschiet, besteed ik aan klassieke muziek. Van de klassieke componisten kun je goed leren hoe je muziek moet arrangeren. Ook iets waar ik me de komende tijd verder in hoop te bekwamen.”

Artikel voor altcountryforum.nl