Verkiezingsdebat
A – Wat een verwarrende verkiezingsstrijd! De oude partijen incasseren slag op slag. De lijst Fortuyn dreigt de VVD voorbij te streven. Wat vind jij er van?
B – Mmmm… ik zie vooral de uitdaging voor echte socialisten.
A – Inderdaad! De kiezers moeten de dreigende verkiezingsnederlaag voor de PvdA afwenden! De PvdA heeft het in Rotterdam slecht gedaan, en in de peilingen voor de landelijke verkiezingen staat de partij er ook niet al te best voor. Door massaal op hun partij te stemmen, kan de PvdA-achterban het tij keren!
B – Nee, dat bedoel ik helemaal niet. Een rechtgeaard socialist stemt nu geen PvdA.
A – Eh… wat is dan je definitie van socialist?
B – Iemand die opkomt voor de zwakkeren in de samenleving. Dat lijkt me het wezenskenmerk van een socialist.
A – Doet de PvdA dat dan niet?
B – Met de dood van Joop den Uyl is dat op de achtergrond verdwenen. Een PvdA’er die zich inzet voor zwaardere belastingen van hoge inkomens en steunmaatregelen voor de zwakkeren in de samenleving – kom daar nog maar eens om. De partij heeft een ruk naar rechts gemaakt om zich niet te vervreemden van de kiezers. Begrijpelijk. Met het stijgen van de welvaart kon de PvdA-achterban zich steeds minder vinden in dat egalitaire denken. De idealen van Joop den Uyl zijn aan hun eigen succes ten onder gegaan. De PvdA heeft ervoor gezorgd dat elke arbeider zich een rijtjeshuis en kleuren-tv kon veroorloven. En wie een rijtjeshuis en een kleuren-tv heeft, loopt meestal niet zo hard voor een rechtvaardiger wereld.
A – Tikje cynisch, amigo. Bovendien: waarom slaat de verrechtsing van de PvdA niet aan? Zou je wel verwachten, gezien het gestegen welvaartspeil. Toch strompelt de partij van de ene naar de andere verkiezingsnederlaag. Hoe komt dat dan?
B – Doordat de partij haar geloofwaardigheid is kwijtgeraakt. De ruk naar rechts is ook zo knullig en halfhartig uitgevoerd. Als je de ene dag op het partijcongres ‘De Internationale’ zingt en de volgende dag een pleidooi voor ondernemerschap afsteekt, schep je verwarring bij de kiezer. Elke communicatiedeskundige kan uitleggen dat je als politieke partij consistent moet zijn in je boodschap. Anders haakt de kiezer af. Dat is met de PvdA gebeurd. De PvdA’ers zijn gaan zweven. In het verleden zijn de meeste PvdA’ers uitgekomen bij D66, de komende verkiezingen zal het wel de lijst Fortuyn worden. Maar de echte ‘hardcore’ socialisten zullen misschien VVD stemmen.
A – VVD? SP bedoel je toch?
B – Nee, VVD. Als socialist dien je toch op te komen voor zwakkeren in de samenleving? Welnu: met de PvdA gaat het niet best. Maar met de VVD is het helemaal ernstig gesteld. Die kan wel een scheut socialistische solidariteit gebruiken! Verscheurd door innerlijke twisten. Aan de rechterflank bedreigd door Pim Fortuyn. En onderschat Balkenende niet, het CDA is volgens mij aan een stille opmars bezig….
Wie zijn linkse hart laat spreken en puur uit mededogen stemt, weet wat hem te doen staat. Die gaat de uitdaging aan en stemt VVD. Bij voorkeur op Hans Dijkstal.
Artikel verschenen in een serie columns voor Writers Block over de Verkiezingen van 2002