Over de Citotoets: Vincent Icke zegt het ook

Waar de klassieke eindexamens de resultaten van leerlingen op scholen volgden, nemen de toetsen nu de leiding. De staart kwispelt met de hond: in plaats van dat Cito toetst wat scholen doen, doen scholen wat Cito toetst.

Niet dat je toetst, maar wat je toetst is belangrijk. Het Citogebied is smal en geen betrouwbare indicator voor algemene kennis. Het geeft bovendien geen informatie over dat wat een kind als volwassene weerbaar en waardevol maakt, zoals evenwicht tussen eigenwaarde en de waarde van anderen, vindingrijkheid, doorzettingsvermogen, nieuwsgierigheid, opmerkzaamheid, incasseringsvermogen – kortom, karakter.

Daarbij komt nog een fundamentele fout: het verwarren van correlatie en causatie. Dat leerlingen met een hoge Citoscore gemiddeld een beetje vaker een hogere opleiding voltooien dan die met lagere scores, zegt misschien iets over de populatie, maar weinig over het individu. Cito projecteert een illusie van individuele meetbaarheid en maakbaarheid, waaraan door ouders en scholen verregaande consequenties worden verbonden bij de keuze van het voortgezet onderwijs. Een plukje minimaal meetbare zaken wordt zo verheven tot noodlot.

Vincent Icke in NRC Handelsblad (‘De Citotoets is even zeker als een schedelmeting’, 20-2-2012)