Toch maar liever een onaardige arts

Een conservatief die niet uitgaat van een goddelijke orde, tast al snel in het duister.

Doorgaans verwijst hij naar ‘de’ traditie als ijkpunt. Maar er zijn heel dubieuze tradities. Zo is er een traditie van jodenvervolging en vrouwendiscriminatie. Iemand die afziet van idealistische criteria, zoals de door Burke verfoeide mensenrechten, mist een morele maatstaf. Wat moet een conservatief bijvoorbeeld doen in een land dat een geschiedenis van praktisch alleen maar ellende kent? Welke waardevolle handreikingen bieden de tradities van Rusland iemand die zich aan de wijsheid van zijn voorouders wil vastklampen?

Het conservatisme is vooral een correctiemechanisme. Een nuttige rem op de dadendrang van onbesuisde progressieven. Maar als zelfstandige politieke filosofie schiet het door het ontbreken van een wenkend perspectief tekort.

Gerry van der List in Elsevier 30-11-2002