Vrijheid, blijheid, broederschap (Goed geregeld zonder regels)
Toegegeven, ik ben geabonneerd op een ochtendblad en twee avondbladen. Maar verder ben ik behoorlijk ongebonden. Een groot gedeelte van mijn leven heb ik gewoond zonder huurcontract of andere vorm van wettelijke bescherming. Ik heb nooit een arbeidscontract gehad. Nooit getrouwd, geen samenlevingscontract.
Ik woon heerlijk rustig. Geen huurcontract, alsjeblieft niet. Dan weet ik tenminste zeker dat mijn huisbaas per se mij als huurder wil: dat hij mij niet in huis houdt omdat het moet, maar omdat hij het zelf wil – niet omdat het zo contractueel is vastgelegd, maar omdat hij het mij gunt. Mochten er conflicten rijzen, dan kunnen we bijna niet anders dan samen naar de beste oplossing te zoeken. En als we er niet uitkomen, dan verhuis ik toch gewoon?
Als je een huurcontract hebt, krijg je veel eerder een conflict: wat is er vastgelegd?, hoe kan ik hem pakken?, waar kan hij mij op vastpinnen? Gedoe, met in het gunstigste geval een halfbakken compromis als uitkomst. Niet het best haalbare, maar een wettelijk verantwoord wangedrocht. En in het ergste geval: een slepende ruzie. En je zult zien dat die huisbaas je er op termijn echt wel uitkrijgt. De verhalen die je soms hoort: huisbazen die hun huurders het leven zuur maken door harde muziek te draaien, hun woningen te laten wegrotten, hun post stelselmatig wegmikken.
Allemaal niets voor mij. Ik hoef niet zo nodig conflicten te winnen, ik ga ze liever uit de weg. En zo is het ook met m’n werk. Je geeft me een opdracht, ik voer ‘m uit; als je tevreden bent, dan betaal je me. En als ik ook tevreden bent, kunnen we misschien nog eens werken. Ik vind het niet erg om me elke keer opnieuw te moeten bewijzen, het houdt me scherp. En jou hopelijk ook, beste opdrachtgever. En weet je, als een van ons beiden ontevreden is, dan niet. Ook goed, even goede vrienden. Waarom proberen een oorlog te winnen als je ook kunt verhuizen naar een vreedzaam land?
En tegen mijn vriendin zeg ik: Wat heb je liever? Iemand die met je samenwoont omdat hij ooit ‘ja ik wil’ meende te moeten mompelen, of iemand die bij je blijft hoewel niets zijn vertrek in de weg staat? Zo’n huwelijk schept alleen maar verwarring: is hij hier omdat hij moet of omdat hij hier wil zijn? Enne… je weet toch dat het huwelijk de beste manier is om de liefde te doden? Dat wil je toch niet? Enne… stel je gaat uit elkaar? Dan toch liever als vrienden dan als vijanden die elkaar in de rechtbank negeren. Wie geen rechten heeft, heeft ook geen plichten. En wie geen rechten heeft, hoeft ze goddank ook niet te verdedigen. Is dat geen geruststellende gedachte?
Regel die zaken toch eens, zeggen mensen wel eens. Dring aan op dat huurcontract, dat arbeidscontract, trouw met die vrouw of sluit op z’n minst een samenlevingscontract. Maar ik zeg: ik regel zo min mogelijk. Dan is het volgens mij goed geregeld.