De maniertjes van de Hollywoodfilmmakers
De meeste Hollywoodfilms zijn nog altijd opgebouwd rond een klassieke structuur van introductie, ontwikkeling en climax. Ook de meeste filmhelden maken nog steeds een innerlijke ontwikkeling door, hoe voorspelbaar die vaak ook uitpakt.
Is er dan helemaal niets aan de hand? Toch wel. Niet zozeer de verhaalstructuur, maar wel de visuele stijl van films is onderhevig aan sterke veranderingen. De gemiddelde lengte van shots is aanzienlijk bekort. Bijzonderheden zoals een bewegende camera of een close-up zijn in de klassieke Hollywoodstijl voorbehouden aan speciale momenten in het verhaal. Inmiddels zijn ze voortdurend te zien, ook in alledaagse scènes. Regisseurs zetten onophoudelijk verse middelen in om de kijker permanent te prikkelen. Deze virtuoze filmstijl is mede bedoeld om indruk te maken op collega’s. Wie laat zien de ingewikkeldste technische manoeuvres te beheersen, krijgt grotere en duurdere films aangeboden. Ook de houding van de kijker verandert: die moet zich met het verhaal vereenzelvigen, én de virtuositeit van de filmmaker kunnen zien en waarderen.
Zo vestigt film, veel meer dan gebruikelijk was, de aandacht op zichzelf. Bordwell vergelijkt de huidige Hollywoodstijl met de periode van het maniërisme in de kunst. Waar kunstenaars toen uit de schaduw van grote voorgangers als Leonardo da Vinci en Michelangelo probeerden te komen door nieuwe technische hoogstandjes, zo proberen filmmakers nu te ontsnappen aan de schaduw van meesters als Billy Wilder, John Ford en John Huston.
Peter de Bruijn in NRC Handelsblad van 1-6-2007, bespreking van David Bordwell: The Way Hollywood Tells It. Story and Style in Modern Movies.