Zware storm en lichte fotografie (Over ‘civic photojournalism’)

Zware storm en lichte fotografie (Over ‘civic photojournalism’)

De storm van gisteren leek op de vorige. Een groot verschil was wel de verslaglegging van het natuurgeweld: nu waren er vele foto’s van ‘gewone’ burgers, toen vrijwel alleen van professionele fotografen. Zeker internet bolde gisteren op van het werk van vlijtige ‘civic photojournalists’.

Het werk van amateurfotografen en -filmers is vaak nogal rauw, niet gekuist door de ethische en esthetische normen die er bij professionals zijn ingehamerd (neem de executie van Saddam – een vakman had dat heel ingetogener in beeld gebracht. De martelingen in Guantanomo Bay: idem dito). Het laat niets aan de verbeelding over, zoals dat heet. Het werk van amateurs kan daardoor veel schokkender, onappetijtelijker, weerzinwekkender, onrustbarender zijn dan van professionals. Maar ik moet zeggen: de foto’s van de stormramp die Nederland gisteren aandeed, zijn in het algemeen erg aardig. Vooral die van geplette auto’s en borden die de wind in de polder heeft neergeplant hebben een hoogkomisch gehalte. En hoe meer je ervan zien, hoe meer ze op je lachspieren werken.

Misschien dat professionele fotografen deze burgerjournalisten beschouwen als oneigenlijke en oneerlijke concurrenten, maar dat is te veel eer. Om te beginnen opereren amateurs in het algemeen in ander ‘segment’ van de ‘markt’ dan professionals. Amateurs bedienen internet, en dringen hoogstzelden door tot de traditionele media waar de professionals de dienst uitmaken. Zo ze deze grens al overschrijden, dan met triviale foto’s van de stormschade, van lintjesdoorknippende leden van het koninklijk huis, van de intocht van sinterklaas. Het harde nieuws wordt hoogstzelden door amateurs in beeld gebracht – en als dat bij hoge uitzondering toch gebeurt (Saddam, Guantanomo Bay), dan omdat er geen professionals aanwezig waren om verslag uit te brengen. Geen serieuze concurrentie, dus.

Het lijkt me dat die scheiding – amateurs: internet, meestal triviaal, soms rauw; professionals: traditionele media, belangrijk, verantwoord – niet snel zal verdwijnen. Niet zolang amateurs hun instrument minder goed beheersen dan professionals tenminste, en niet zolang ze minder goed weten wat het effect is van de beelden die ze schieten. Want laten we wel wezen: ondanks de komst van de digitale fotografie, ben je in het voordeel als je weet hoe zo’n fototoestel werkt – je kunt nu makkelijker dan vroeger tientallen foto’s schieten voor je de juiste hebt, maar het houdt ergens op; elke storm raakt nu eenmaal uitgeraasd. Zoals je ook in het voordeel bent als je enig inzicht hebt in hoe je beelden worden ontvangen bij het publiek (en op de hoogte bent van de ethische en esthetische normen van professionals).

Nu schieten de meeste amateurs er op los, met wisselvallige resultaten. Een incidentele voltreffer, veel losse flodders, vaak zelfs foto’s die alleen voor de maker interessant zijn. De storm van amateurfotografen zal slechts weinig professionals ontwortelen.

Deel:

2 reacties op “Zware storm en lichte fotografie (Over ‘civic photojournalism’)

  1. Verbazingwekkend dat je (evenals bijvoorbeeld NRC.next) schrijft over burgerjournalistiek, zonder het belangrijkste voordeel voor de media te melden: amateurjournalistiek is goedkoop en soms zelfs gratis en dat past natuurlijk uitstekend bij de krimpende redactie-budgetten.

    1. Mee eens. Ik denk alleen niet dat de burgerjournalistiek de professionele journalistiek zal vervangen.

Geef een reactie