Onthoofde voetballers en dode kinderen

Gek is dat toch: zo’n zonnig, vredig vakantieland met een verleden van oorlogen en wreedheden. Je smeert jezelf in met zonnebrandolie op een plek waar enkele eeuwen geleden iemand met kokend water is overgoten. Je zet een zonnebril op, terwijl hem de ogen zijn uit gesneden. Je gaat even slapen waar hij de dood vond en staat op waar hij voorgoed bleef liggen.

De geschiedenis heeft in Mexico een spoor van bloed getrokken. Wij bezoeken Chichen Itza, een oude nederzetting van de Maya-indianen. Beroemd vanwege de zeventig meter hoge zonnetempel, berucht vanwege de religieuze mensenoffers die er eeuwen geleden plaatsvonden.

We wandelen over een groot, ommuurd terrein. De Maya’s speelden hier een soort basketbal, en volgens sommige historici werd het winnende team bij wijze van beloning geslachtofferd. Inderdaad zijn er verschillende hoofdloze sporters te zien op een gebeeldhouwd reliëf. Hun hoofden liggen op de grond, aan hun voeten. Ze lijken er mee te voetballen.

De wreedheden van de Maya’s vallen in het niet bij die van de Spaanse ‘conquistadores’, die de indiaanse bevolking vrijwel hebben uitgemoord in naam van de vader, de zoon en de heilige geest. In mijn vakantieboek ‘Troost van de filosofie’ lees ik hoe de Spanjaarden kinderen doodden, zwangere vrouwen opensneden, hele families levend roosterden. Mannen werden in goud- en zilvermijnen te werk gesteld. De meeste indianen overleden binnen drie weken. Als iemand de dood vond, werd zijn hoofd afgehakt, terwijl zijn lotgenoten moesten doorwerken.

Vrouwen werden voor de ogen van hun echtgenoten verkracht en verminkt. De favoriete vorm van verminking was het afhakken van kin en neus. Een vrouw die de Spaanse legers zag oprukken verhing zich samen met haar kind. Een soldaat hakte het kind in tweeën, gaf de ene helft aan zijn honden en vroeg toen of een priester de ander helft de laatste sacramenten wilde toedienen. Zo zou de zuigeling tenminste verzekerd zijn van een plekje in de hemel.

Allemaal lang geleden. Met de nazaten van de Maya-indianen en de conquistadores is het goed vakantie vieren. Nog nooit zulke vriendelijke en zachtaardige mensen ontmoet.

Column voor Freeler