Voordenken (Zwijgenderwijs)

Voordenken (Zwijgenderwijs)

“Denk toch eens na voordat je spreekt”, werd me vroeger nog wel eens toegevoegd. Het heeft gewerkt, voor spontane opmerkingen hoef je bij mij niet meer aan te kloppen. Dat heeft inderdaad z’n voordelen, maar persoonlijk vind ik het jammer.

Je (ik in elk geval) krijgt de beste ideeën vaak pas nádat je wat hebt gezegd. Sterker nog, je weet pas wat je dacht nádat je het hebt gezegd – nadat je onbestemde, vormeloze gedachten zich hebben gemanifesteerd in woorden. Pas als je je hebt uitgesproken, komt de gedachtestroom werkelijk op gang: “Of nee… ik bedoel eigenlijk te zeggen…” Met (soms dan) zinnige gedachten als resultaat, ontsproten aan die spontane onnadenkendheid van eerst.

Of nee… ik bedoel eigenlijk te zeggen: het is geen spontane onnadenkendheid die vooraf gaat aan de eerste, krukkige formulering van een gedachte. Het is ook geen nadenken, het zit er tussenin. ‘Voordenken’, zou ik het willen noemen: het denken dat aan het nadenken vooraf gaat.

Wat bijvoorbeeld te denken van de nieuwe iPad van Apple. Als ik even voordenk: ik vind het niets. Apple geeft bij elk nieuw product blijk van een afnemend innovatievermogen. De personal computer: briljant, van dezelfde orde als de stoommachine en de telefoon. De iPod: geweldig, beter dan alle mp3-spelers van dat moment. De iPhone: wel aardig, maar toch vooral een overwinning voor de designafdeling en de hypeafdeling. De iPad: vooral van de hypeafdeling.

Of ik denk voor over Victor Muller van Spyker, dat net Saab heeft gekocht. In het verleden was hij altijd verontwaardigd als de Nederlandse pers kritiek had op zijn bedrijf (hij vond journalisten maar azijnpissers, die hem de grond in schreven). Maar als je hem vraagt wat hij ervan vindt dat diezelfde pers nu juichend is over deze megadeal, antwoordt hij dat het hem volstrekt onverschillig laat. Hoe zo, denk ik dan voor. Tellen kritische opmerkingen wel, maar complimenten niet?

Dan denk ik weer voor ontwikkelingshulp, waar de WRR net een rapport over heeft uitgebracht. Wel of niet afschaffen of op z’n minst anders aanpakken? Hoe kan het toch dat het zo moeilijk is daar over te beslissen, terwijl de argumenten pro/tegen al jaren vast liggen?

Daar blijft het dan bij. Voordenken zonder nadenken. En ik zwijg, zodat er geen gedachten kunnen ontsnappen. Of nee, ik bedoel eigenlijk te zeggen: ik denk voor voordat ik nadenk en denk na voordat ik zwijg.

Deel:

2 reacties op “Voordenken (Zwijgenderwijs)

  1. Wat is er mis met creatief denken? Niets. Sterker nog, graag. De spontane gedachte wordt in dit laag gelegen landje te vaak niet geuit. Jammer. Creativiteit is de schoonheid van de geest, deze zorgt dat de ziel ook een functie krijgt. De spontane gedachte zorgt voor verwondering, fans, evolutie, schoonheid en nog veel meer.

    Met voordenken is dus niets mis, integendeel. Als we allemaal zouden nadenken dan wordt ons landje nog lager, het zakt verder weg in een borrellende hoop prut met af en toe een uitschieter. Creativiteit is het enigen overgebleven denkmodel voor deze eeuw. We hebben gezien waar al dat nadenken toe leidt, crisis. Maar vooral nadenken van incompetente dienaren van de balans hebben ons niet de weg geduid. Blijf dus spontaan, blijf voordenken, blijf creatief, kritiek krijg je altijd. Steek je nek dus niet tussen je schouders, hou je kop boven de dijk uit.

Geef een reactie